Бөгу

Бөгу — сауын сиыр ауруы. Бөгудің тез өтпелі және созылмалы түрлері бар. Тез өтетін түрі — дәнді дақыл және техникалық дақылдар қалдығынан (жом, күнжара, сабан, топан, т.б.) әзірленген жемге жарамсыз азық пен көкөніс, көгеріп-шіріген сүрлем қосылуынан, малды серуенге шығармаудан, ұзақ уақыт бір жерден екінші жерге тасып, не тас жолмен ұзақ айдаудан, шырынды азық жеп тұрған малға бірден құрғақ, не үсіген азық беруден де болады. Созылмалы түрі көп жағдайда жұқпалы, жүрек, өкпе, бауыр, т.б. ауруларына шалдыққан малда байқалады. Бөгумен ауырған мал оттамайды, күйісінен жаңылады, кекіреді, кейде іші кебеді. Бөгумен ауырған сиырға алғашқы екі күнде азық бермейді. Бірақ жиі-жиі су ішкізеді. Ішетін суына бір қасық сірке қышқылын, не тұз қышқылын (әр шелек суға) қосады. Күніне 2 — 3 рет 10 — 15 мин-тай малдың ішін ысқылайды, тік ішекке қол салып ішін тазартады.

Дереккөздер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том