Вильгельмина Друкер


Вильгельмина Друкер( Вильгельмина Элизабет Лензинг отбасында 1847 жылы 30 қыркүйекте Амстердам қаласында дүнеге келген, 1925 жылы 5 желтоқсанда дүниеден өтті.)[1] Голландиялық жазушы және саясаткер. Голландияның алғашқы феминисттерінің бірі, Друкер сонымен қатар Gipsy, Gitano и E. Prezcier деген лақапаттармен танымал болған.

Вильгельмина Друкер
Вильгельмина Друкер
Вильгельмина Друкер
Туған күні

30 қыркүйек 1847 (1847-09-30)

Туған жері

Амстердам,Нидерланды

Қайтыс болған күні

5 желтоқсан 1925 (1925-12-05) (78 жас)

Қызметі

Жазушы , Саясаткер

Әкесі

Луис Друкер

Анасы

Констанция Кристина Линзинг

Wilhelmina Drucker

Өмірбаяны өңдеу

Вилгельмина Друкер тігінші Констанция Кристина Линзинг пен неміс-еврей банкирі Луис Друкерден туған екі қыздың бірі болып табылады.[2] Әкесі Луис Друкер анасына үйленуден немесе балаларын ресми түрде мойындаудан бас тартты, бұл нидерландық Вильгельминаның қиын жағдайда өскенін білдіреді. Друкер анасы айналысқан кәсіппен айналысты және 1886 жылдан бастап әлеуметтік-демократиялық облигациялар жиналысына , De Unie одағына, Nederlandsche Bond voor Algemeen Kies-en Stemrecht (Голландияның жалпыға бірдей сайлау құқығы лигасы) және De Dageraad бостандықтар қауымдастығына қатысты. Кейінгі жылдары социализм Друкерге үлкен қалыптастырушы әсер етті. Өзінің жеке тәжірибесіне сүйене отырып, ол әйелдерге әсер ететін әлеуметтік механизмдерді талдап, түсініп, өзгеріске жету үшін қандай әрекеттер жасау керектігін түсінді. Бүркеншік атпен ол бай әйелден туылған балаларды ғана мойындайтын, әкесінің моральдық стандарттарын сынға алған кітап жазды.

 
Wilhelmina Drucker with her portrait painted by Truus Claes 1917 жылы Друкердің жетпіс жасына орай.

Друкер сонымен қатар өгей ағасы либералды саясаткер Хендрик Людевик Друкерге қарсы сот ісін бастады, сот Друкердің әкесі Луиден Лодевикке қалған мұраны алуға байланысты болды. Друкер ол сотты 1888 жылы жеңіп қаржылық тәуелсіздікке қол жеткізді. Осыдан кейін Друкер радикалды және социалистік топтардың басқа әйелдерімен бірге әйелдер қыздарға арналған апта сайынғы журнал De Vrouw (әйел) құрды.1889 жылы Друкер Vrije Vrouwen Vereeniging (VVV немесе еркін әйелдер қауымдастығы) құрды, ол 1894 жылы Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht (әйелдер құқығы қауымдастығы) болды. Друкер VVV қауымдастығын 1891 жылы Австрия , Германия және басқа елдерден келген делегаттармен қосылып Брюссельдегі Халықаралық социалистік жұмысшылар конгресінде, екінші Интернациолдық конгресінде таныстырды.Италия барлық елдердің социалистік партияларының манифесттерінде ерлер мен әйелдердің толық құқықтық және саяси теңдігі туралы үндеуді қамтуы керек деген қарар қабылдауға шақырды. Бұл қарарды конгресс қабылдады.


1893 жылы Друкер және оның оң қолы Дора Шук-Хавер екеуі 1926 жылға дейін созылған «Evolutie» апталық журналын құрды. Друкер Нидерландыда дәріс оқыды, бірнеше әйелдер кәсіподақтарын құруға қатысты және 1897 жылы жаңадан құрылған Vereeniging Onderlinge Vrouwenbescherming (VOV немесе әйелдерді өзара қорғау қоғамы) мүшесі болды. Ол тұрмыс құрмаған аналар мен олардың балаларының құқықтарын қорғады. Друкер VOV әйелдердің құқықтары үшін және әділетсіз заңдар мен ескірген моральға қарсы қоғамдық салада жұмыс істеу үшін барлық әйелдерді - үйленген немесе тұрмысқа шықпаған, балаларымен немесе баласыз біріктіретін әскери ұйым болуы керек деді.[3] Ол VOV-дың миссиясы мен рөлі туралы өзінің ойлары мен идеяларын түсіндірді, мысалы, Blijf van mijn Lijf (сөзбе-сөз менің денемнен аулақ бол, әйелдер паналары желісі) және Vrouwen tegen Verkrachting (Әйелдер зорлауға қарсы) сияқты белсенді ұйымдардың негізін қалады. Әйелдердің теңдігіне қол жеткізу үшін күресуге шақырған шайқастары үшін оған «Ижзерен» (темір) немесе «Долле» (ессіз) Мина деген лақап ат қойылды, ол әйелдер корсетінің символикалық түрде көпшілікке жағылуынан кейін одан да танымал болды. 1970 жылы негізі қаланған, әйгілі феминистік белсенділер тобы Dolle Mina Амстердамдағы көкірекшені жағу рәсімінде Вильгельмина Друкердің есімімен аталды.

Жұмыстары өңдеу

  • нидер. 'Over vrijen en trouwen, waar velen van houwen' - [S.l.] : [s.n.], 1905. - p. 138-139
  • нидер. Vrouwenarbeid in het verleden en in het heden: rede gehouden op de Algemeene Vergadering van den Nationalen Vrouwenraad in Nederland op 26 April 1906 te Groningen / Wilhelmina Drucker. - [S.l.] : [s.n.], 1906. - 10p.
  • нидер. Autour du travail de la femme - Amsterdam : [s.n.], 1911. - 14p.
  • нидер. Moederschap : sexueele ethiek / M. Cohen Tervaert-Israëls, J. Rutgers, G. Kaptein-Muysken, W. Drucker, Ch. Carno-Barlen, Est.H. Hartsholt-Zeehandelaar, Titia van der Tuuk, Martina G. Kramers, C.C.A. de Bruine-van Dorp, Lod. van Mierop, S. van Houten, J.C. de Bruïne ; Nationaal Comité voor Moederbescherming en Sexueele Hervorming. - Almelo : Hilarius, 1913. - 158p.
  • нидер. Waarom kiezen de vrouwen niet mee? - Amsterdam : Vrije Vrouwenvereeniging, 1915. - 2p.
  • нидер. Waarde voorstander(ster) / M.W.H. Rutgers-Hoitsema, Martina G. Kramers, W. Drucker, M.J. de Soete. - [S.L.] : Vereeniging "Nationaal Comité in zake wettelijke regeling van vrouwenarbeid", 1916. - 1p.
  • {{Lang-nl| Geen blinde volgelingen: opgedragen aan de leden der Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht / J.S.R. Baerveld-Haver, Wilhelmina Drucker, Nine Minnema, Jacoba F.D. Mossel, M.S. Wiener. - Amsterdam : [s.n.], 1916. - 19p. Xeroks
  • нидер. De verbetering van het recht der vrouw. Par. 1. De Vrije Vrouwenvereeniging - Amsterdam : Elsevier, 1918. - 14p. Overdruk uit: De vrouw, de vrouwenbeweging en het vrouwensvraagstuk. Encyclopaedisch Handboek deel II onder redactie van C.M. Werker-Beaujon, Clara Wichmann en W.H.M. Werker p. 136-149.
  • нидер. Rapport van de Enquête-commissie, ingesteld door het Comité van Actie tegen het ontslag der gehuwde ambtenaressen / Wilhelmina Drucker, W. Willink-Altes. - [S.l.] : [s.n.], 1928. - 3 p.
  • нидер. {{{1}}}

Ескерту және библиография өңдеу

  • нидер. Bij de dood van een feministe : necrologieën over Wilhelmina Drucker / Marianne Braun In: Biografie bulletin. - 14 (2004), 1(voorjaar), p. 40-46 Portret van de dood van Wilhelmina Drucker (1847–1925) om enig uitzicht te bieden op haar publieke leven.
  • нидер. Missie aan de marge of aan het front? / Myriam Everard In: Et.vt. - 22 (2003), 2, p. 117-118 In de rubriek 'Geef de pen door...' besteedt auteur aandacht aan katholieke vrouwengeschiedenis en gaat ze kort in op Wilhelmina Drucker en haar verhouding tot het katholicisme.
  • нидер. De Hollandse binnenkamer II (Thema) / Marianne Braun [et al.] In: Biografie bulletin. - 10 (2000), 3, p. 200-216 In het artikel 'De bij wil koningin worden' besteedt Marianne Braun aandacht aan feministe en sociaal hervormster Wilhelmina Drucker, oprichtster van de Vrije Vrouwenvereeniging.
  • нидер. De bij wil koningin worden : het feministisch sprookje van Wilhelmina Drucker / Marianne Braun In: Biografie bulletin. - 10 (2000), 3, p. 209-216 Wilhelmina Drucker leefde van 1847 tot 1925. Ze vond godsdienst, wet, traditie en mannelijke ijdelheid de vrouw belemmerden om net als haar wederhelft 'mens' te worden. De feministe, sociaal hervormster en oprichtster van de Vrije Vrouwenvereeniging wilde de vrouw uit de benauwde binnenkamer laten breken.
  • нидер. Geen woorden, maar daden : de radikalinski's van de vrouwenbeweging / Esmeralda Otten In: Savante. - 6 (1998), 23(voorjaar), p. 15-16 Wilhelmina Drucker (1847–1925) en Emmeline Pankhurst (1858–1928) behoorden tot de radicale vleugel van de vrouwenbeweging. Zij streden, beiden op hun eigen manier, voor het invoeren van vrouwenkiesrecht in respectievelijk Nederland en Engeland.
  • нидер. Drie sprookjes van Wilhelmina Drucker : een bijdrage aan de cultuurgeschiedenis van het fin de siècle / Marianne Braun In: Feminisme en verbeelding. - (1994), p. 11-29 Analyse van de drie eerste fictieve bijdragen van Drucker (1847–1925) in de eerste jaargang van het blad Evolutie, waarin ze zowel 'persoonlijke' als 'politieke' credo's vertolkte.
  • нидер. Portret van een radicale baanbreekster : Wilhelmina Druckers strijd voor de vrouw als vrije mens / Tosca Snijdelaar In: Furore. - 9 (1992), (mrt), p. 18-22 Portret van Wilhelmina Drucker (1847–1925)
  • нидер. Mevrouw, ik groet U : necrologieën van vrouwen / Emma Brunt (samenst. en inl.). - Amsterdam; [etc.] : Rap, 1987. - 200p. : ill. Bundel van levensbeschrijvingen van vrouwen geschreven door tijdgenoten. Bevat o.a. een artikel over o.a. Wilhelmina Drucker (1847–1925).
  • нидер. De eerste feministische golf : zesde jaarboek voor vrouwengeschiedenis / Jeske Reys (red.), Tineke van Loosbroek (red.), Ulla Jansz (red.), [et al.]. - Nijmegen : SUN, 1985. - 208p. : ill. : lit. (Jaarboek voor vrouwengeschiedenis; 6) Bundel met artikelen over de geschiedenis van de eerste feministische golf in Nederland, waarbij aandacht is besteed aan de verschillende groeperingen en stromingen binnen de vrouwenbeweging. Daarnaast zijn van een aantal vrouwen biografische artikelen opgenomen. Bevat o.a. de artikelen: 'De vrouw als vrije mensch': een monument voor Wilhelmina Drucker / door Maria Henneman, en 'De geestelijke eenzaamheid van een radicaal-feministe : Wilhelmina Druckers ontwikkeling tussen 1885 en 1878' / door Fia Dieteren.
  • нидер. Vrouwen rond de eeuwwisseling / Aukje Holtrop (red.). - Amsterdam : De Arbeiderspers, 1979. - 204p. : lit. Eerder verschenen in: Vrij Nederland. Portretten van vrouwen die zich rond 1900 zowel binnen als buiten de georganiseerde vrouwenbeweging met de positie van vrouwen bezighielden. Bevat tevens een inleiding over de eerste feministische golf. Bevat portretten van: Mina Kruseman, Betsy Perk, Wilhelmina Drucker, Aletta Jacobs, Carry van Bruggen, Cornélie Huygens, Henriette Roland Holst-van der Schalk, Mathilde Wibaut, Carry Pothuis, Roosje Vos..
  • нидер. Wilhelmina Drucker : de eerste vrije vrouw / Deanna te Winkel-van Hall. - Amsterdam : Stichting Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging, 1968. - 84p
  • нидер. Mevrouw W. Drucker. 30 September 1847 - 5 December 1925 / Anna Polak. - Amsterdam : Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur, 1926. - p. 177-187 Uit: Leven en werken. Maandblad voor meisjes en vrouwen. XI (1926), nr. 3.
  • нидер. Laatste nummer, gewijd aan de nagedachtenis van Mevr. W. Drucker (1847–1925) in leven redactrice van dit blad. - Amsterdam : Evolutie, 1926. - 16p. : ill.
  • нидер. George David : Wilhelmina Drucker en de schandaalroman George David / G. Prezcier, E. Prezcier. - Amsterdam : Meijer, 1885. - 162p.
  • нидер. Karakterschets Mevrouw W. Drucker. - [14p.]

Сыртқы сілтемелер өңдеу

  1. http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn2/lensing
  2. https://www.persee.fr/doc/rbph_0035-0818_1999_num_77_2_4367
  3. https://socialhistory.org/bwsa/biografie/lensing