Витватерсранд

ВитватерсрандРанд,[Оңтүстік Африка Республикасында Трансвааль провинциясының оңтүстігіндгі алтын мен уранның дүние жүзілік ең ірі кендері орналасқан өңір.

Сипаттама өңдеу

ВитватерсрандЛимпопо мен Вааль өзендерінің суайрығы болып саналатын биіктігі 150 – 300 метрдей болып келетін тауқырқаындағы Биік Велд деп аталатын платода. Ені 25 км-ден 100 км-ға жететін Витватерсрандтің рудалы алаңы Иоханнесбургтен оңтүстік – батысқа қарай 350 км-ге деін созылып жатыр. 1884 жылы ашылған Витватерсрандте пайдаланыла бастағаннан бастап 1967 жылға ейін 21 мың тоннаға жуық алтын өндіріледі. 1965 жылы Витватерсрандте 900 тоннаға жуық алтын өндірілді. Бұл – капиталистік дүниедегі алтын өндірісінің 2/3-не жуық. Өңделетін руданың 1 тоннаснда 8-20 г-ға дейін алтын болады. Мұнда тереңдік 3700 метрге, тмпературасы 50 – 52 градусқа жететін шахталар бар. Витватерсранд ауданында кристалл тақтатастардан құралған Свазиленд жүйесінің; абсолют жасы 2000 млн жылдан астам кварциттер, кремнийлер, тақтатастар, конгломираттар және ірі түйіршік құм тастардан құралған жалпы қалыңдығы 4200 7500 Витватерсранд; шөгінді және диабас қабаттарынан тұратын Вентерсдорп; Блэк горизонты менДолломит, Претория сериаларынан құралған Трансвааль свиталарының жыныстары тараған. Алтын мен уран рудалары Витватерсранд свитасымен Тарнсвааль Блэк горизонтында кездеседі. Витватерсранд свитасының төмеңгі бөлігінде алтын аз, алтыны көп горизонттар қалыңдығы 1500 – 4500-ге жететін Меин-Берд және Кемберлей-Эльсбург сериаларынан тұратын жоғарғы бөлігінде шоғырланған. [1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы, 1976ж., 9 том