Гарлем (өзен)
Гарлем (ағылш. Harlem River) — кеме жүзетін, Манхэттен мен Бронксті бөлетін, Гудзон мен Ист-Ривер өзендерінің аралығында орналасқан, Нью-Йорктегі тасқынның әсеріне душар болған бұғаз.
Бұғаздың ұзындығы – 13 км. Гарлем өзенінің қазіргі бағытындағы бөлiгі- Гарлем кеме жүзетiн каналы.
Кеме қатынасы
өңдеуӨзенді жеті бұрма көпір , үш тік – көтермелі көпір,төрт аркалы көпір кесіп өтеді.Өзеннен биіктігі 16,8 метрден кем кемелер жүре алады. Алайда 1,5 метрден биік кемелер Спейтен Дуивил бұрма көпірінің ашылуының рұқсатына мұқтаж.
Гарлем Ривер Драйв (Harlem River Drive) және Гарлем Ривер Гринвей (Harlem River Greenway) автожолдары өзеннің оң жағынан, ал Гудзон қала маңындағы Metro-North Railroad пойыз жүйесі мен Major Deegan Expressway автомагистралі – сол жағынан өтеді.
Геология мен жаратылыстану
өңдеуГарлем өзені Гудзон сағасы жүйесінің бөлігі саналып , Манхэттен аралы мен Бронкс ауданын бөлетін жіңішке бұғаз болып қызмет етеді. Гарлемнің не сағасы, не бастауы болмаған соң, Гарлем «өзен» ұғымына сәйкес келмейді. Гудзон өзенінен Рэндалл ауданындағы Ист-Ривер 125 көшесіне жуық жайылып, ол екі күрделі су ағынын біріктіреді. Бронкс пен Манхэттенді біріктіре отырып, қазіргі таңда Гарлемді 13 көпір кесіп өтеді. Гарлемде екі түрлі көпір орналасқан: қозғалмалы және қозғалмайын аркасымен. Өзеннің жағалауы жоғарылай келетін жерде төрт қозғалмайтын аркалы (Генри Хадсон, Александр Гамильтон, Вашингтон, және Хай Бридж) көпір қиып өтеді. Қалған тоғызы- қозғалмалы (Spuyten Duyvil, Broadway, University Heights, Macomb’s Dam, 145th Street, Madison, Park, Third, and Willis Avenue Bridges) көпірлер.
Демалыс
өңдеуБостондағы Чарльз өзенінің Регатасына және Филадельфиядағы Скулкилл өзеніне ұқсас , Гарлем өзені де Нью-Йорктағы академиялық есу жарыстарының дәстүрлі орны болып саналды. Гарлем өзені Колумбиялық университеті командасының үй жаттықтыру орны , ал оның жағалауы команданың «қайық үйі» аталған. Жағалаулардың коммерциялық құрылысына қарамастан, Гарлем өзені демалыс орны атағын алған.1902 жылы 1000 астам жүзгіш академиялық есуге қатысты. Өзеннің жағалауын бойлай талай кеме клубтары орналасып, 1978 жылға дейін қалды. Ол жылы Шерман өзенінде салынған соңғы қайық үйі түп-орнымен жанып кетті.
Саяжайлы көшеттерге тік жартастар айқын орын еді. Хай –Бридж жағалауы автомагистраль мен саябақ сияқты гүлденді. Оған қоса, өзенде Питер Джей (Peter Jay Sharp Boathouse) қайық үйі және Есу қоғамы (Harlem River Community Rowing) бар.Өзен Нью-Йорк универститетінің, Фордэм университетінің және Манхэттен университетінің қолдануында.