Геморрагиялық диатез

Геморрагиялық диатездер:

1. Гемофилия

2. Тромбоцитопения

3. Геморрагиялық васкулит

Геморрагиялық диатез (қанталап қызару). Бұл аурулардың жалпы белгісі - қанауға бейімділік. Геморрагиялық диатездерге: гемофилия, тромбоцитопениялық пурпура (Верльгоф ауруы), геморрагиялық васкулит (капилляротоксикоз, Шенлейн-Генох ауруы) жатады .Бұл жағдайларға ортақ сипат — қанаққыштық. Таралуы бойынша қан ауруларының ішінде анемиялардан кейін 2-ші орында. Қан ағуды тоқтату - организмнің қорғаныс әсері. Бұл - өзара тығыз байланысты, әрі бірдей белсенділік алған 3 жақты (қантамырлық, тромбоцитарлык және коагуляция-плазмалық) әсердің қорытындысы. Тамыр жарақатынан соңғы қан тоқтатуды шартты 2 межеге (фаза) бөлуге болады — бірінші және екінші. Гемостаздың алғашқы межесінде тамыр қабаты мен тромбоциттер катысады. Тромбоциттер жарақат орнына (адгезия) және өзара (агрегация) жабысады, оның үстіне өз бойынан және плазмадан орныққан гемостазға керек факторлар мен биологиялық белсенді заттарды (серотонин, адреналин, АДФ т.б.) бөліп шығарады. Осылар арқасында пайда болған алғашқы тромбоцитарлық тығын кіші калибрлі қысымы төмен тамырлар гемостазына жарайды. Ірі тамырлар жарақатында бұл қорғаныс пайдасыз болғандықтан каскад екпінді (Макфарлан, 1964) қан ұйыту жүйесі іске қосылады: алғашқы тромбоцитарлык тығын бірнеше минуттен кейін-ақ фибрин арқылы бекиді, бұл — гемостаздың екінші межесі, қорытындысында тұрақты тығын көмегімен қан ағу біржола тоқтайды.

Қанұю үш сатыдан тұрады: алғаш тромбопластин түзілсе, содан соң — тромбин, ең, соңында — фибрин. Бұндай өте күрделі ферменттер қатысатын құбылысқа плазмалық және тромбоцитарлық ұйыту факторлары үлес қосады.

Фибрин түзілісімен іле тромбоциттер құрамындағы тромбостенин көмегімен канда ретракция байқалады, ол тығыздалып, жарақат орнын бітеп, қан тоқтатуды сенімді жолға қояды. Қалыпты жағдайда фибрин жібі іле ериді (фибринолиз), яғни қан тамырында қозғалыс реттеледі.

Гемостазда кез келген ферменттер жүйесіне сәйкес коагуляция менфибринолизге қарсы тежегіштер (ингибиторлар) болады. Осындай қалыпты ингибиторлар әсері арқылы қан сұйық күйде сақталып, дертті қантамырлық ұю менфибринолизге жол кесіледі. Осы қалыпты физиологиялық эсерлердің ара-қатынасының бұзылысы көптеген геморрагиялық диатездер патогенезінің негізінқамтиды. .

Геморрагиялық диатездерді көбінесе 3 топқа бөледі: 1) коагулопатиялар; 2) тромбоцитопениялар мен тромбоцитопатиялар; 3) вазопатиялар.

Емі

1.Қан ауруларындағы күтім 2.Тамақтану ерекшеліктері.