Генрих II (Австрия герцогі)
Генрих II Язомирготт (нем. Heinrich II Jasomirgott; 1107 жылы туған —1177 жылдың 13 қаңтарында қайтыс болған) —1141—1156 жылдары Австрия мемлекетінің маркграфы, 1156 жылдан бастап Австрияның герцогы, 1140—1141 жылдары Генрих IV атындағы Рейндік пфальцграф годах, 1141—1156 жылдары Генрих XI атындағы Бавария герцогы, Бабенбергдер династиясынан шыққан, Қасиетті Леопольд III және Генриха IV императорының қызы Агнессаның ұлдары.
Генрих II атының шығуы — Язомирготт (Jasomirgott) — толық түсінікті емес. Бір теория бойынша, ол араб тілінен және герцогтың кресшілер соғысына қатысуынан шыққан. Басқа дерек бойынша, ол қысқартылған Ja so mir Gott helfe (егер де Құдай маған көмектессе). Мүмкін ол славян тілінен шыққан, «Мен бейбітшілікті қолдаймын» (Ja za mir) деген мағынаны білдіреді. (ArtGam, Ober)
Өмірбаяны
өңдеу1140 жылы ол Рейндік пфальцграфом болып сайланды, бірақ та өзінің үлкен ағасы Леопольд IV 1141 жылы кенеттен қайтыс болуына байланысты, Баварияға оралады.
Өзінің ағасынан бавария тағы үшін Вельфтермен соғысқа ие болып, Генрих II өзінің мемлекет басқару кезеңінің басында өзінің иеліктерін Вельфтердің әскерінен қорғап, Бавариядағы олардың қолдаушыларының қозғалыстарын басуға мәжбүр болды.
1147 жылы Австрия мемлекетіне венгрия әскері басып кіреді, бірақ олар я Генрипен II Лейта өзені маңындағы соғыста талқандалады.
Венгриялықтарды талқандап, герцог кресшілер соғысына аттанады, сол кездері ол византиялық ханшайым Феодора Комнинге үйленеді.
Баварияға оралғанда тағы да Вельфтермен соғыс басталады. Олардың жағдайлары 1152 жылы күрт қиындады, Қасиетті Рим империясының тағына Вельфтер мен Бабенбергтердің арасындағы қақтығысты бейбіт жолмен шешпекші болған Фридрих I келеді.
1156 жылы император Фридрих I Баварияны Вельфтер үйінің басшысы Генрих Левке береді, ол шығынды өтеу үшін Генрих II – ге Бабенбергтердің австриялық иелітері туралы ерекше патент береді, ол Privilegium Minus деп аталады. Бұл құжат арқылы Австрия герцогтық рангіне ұсынылып, Бавариядан толық тәуелсіздігін алды. Осылайша жаңа Австриялық мемлекеттіліктің негізі қаланды.
Өзінің билік жылдарының соңында Генрих II император Фридрихтің I италиян қалалары мен неміс кінәздіктеріне қарсы соғыстарына қатысты. 1166 жылы герцог императордың атынан Византиямен келіссөздер жүргізді.
Аймақтық аренада Генрих II Каринтиямен бірігіп, Чехияға, Венгрия мен Штирияға қарсы бағыт ұстанды. Өзінің Штирияға сәтті кіргеніне қарамастан, 1176 жылы чехия-венгрия әскерлері австриялықтарды талқандап Дунай маңын дағдарысқа ұшыратты.
1145 жылы Генрих II Австрияның астанасын Венаға ауыстырды. Оның басқаруымен қала гүлдене бастады. 1147 жылы Венада Қасиетті Стефан соборының құрылысы бітті. Ол қазіргі кезге дейін қаланың ең әдемі ғимараттарының біір болып табылады. Некесі мен балалары
1-ші әйелі: 1142 жылдан бастап Гертруда Супплинбургская (1115—1143), Қасиетті Рим империясының императоры Лотарь II қызы. Балалары:
• Рихарда (1143—1200), Штеффлинг ландграфы Генрихом V әйелі
2-ші әйелі: 1148 жылдан бастап Феодора Комнина (1183 жылы қайтыс болған), Византия императоры Мануил I немере жиені. Балалары:
• Леопольд V (1157—1194), 1177 жылдан бастап Австрияның герцогы, 1192 жылдан бастап Штирияның герцогы
• Генрих Үлкен (1158—1223), Мёдлингтің 1-ші герцогы, Чехия королі Владислав II қызы Рихеза Чешскаяға үйленген (1177).
• Агнес (1154—1182), Венгрия королі Иштван III әйелі (1168), екінші күйеуі Герман, Каринтия герцогы
Дереккөздер
өңдеу• Генрих Язомиргот // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.