Гипотрофия
Көбіне туа болған гипотрофия кездеседі, оның себебі анасының соматикалық және гинекологиялық аурулары, ата-анасының зиянды әдеттері "алкоголизм, темекі шегу”, өндірістік зияндылықтар болуы мүмкін.
Жүре пайда болған гипотрофияның негізгі себептері:
1. Алиментарлық фактор-баланыдұрыстамақтандырмау-керектімөлшерден аз беру немесетамақтыңсапасыныңнашарболуы.
2. Инфекциялық фактор-баланыңжиіауыруы, әсіресе ас қорытумүшелерініңауруларында.
3. Баланың күтімінің нашар болуы.
4. Тұқымқуалаушылыққабейімділік.
Клиникасы
өңдеуДене салмағының кему дәрежесіне байланысты гипотрофияның 3 дәрежесі бар:
1. І Дәрежесі-салмағыныңмөлшерденкемдігі 10-20%, теріасты май қабатықарнындааздапкеміген, тәбетіжаманемес, терісісәлбозғылт. Терініңсозылғыштығытөмен, психикалықдамуыжасынасәйкес. Бұлдәрежедегігипотрофияныбайқауқиын, сондықтанауқытындаемделмейқалады .
2. ІІ Дәрежесі-баланыңсалмағымөлшерден 20-30% кем, теріастымайықарнындажәнеаяқ-қолдарындаазайған, тәбетітөмендеген, терісібозғылт, құрғақ, терісініңсозылғыштығытөмен, баланыңқорғаныскүштерітөмендеген, психикалықдамуықалысқалған.
3. ІІІ Дәрежесі-салмағыныңкемдігі 30%-тенартық, баланыңбойы да мөлшерден 4-5 см-ге кем, теріасты май қабатыденесіндежоқ, бетіндеазайған, терісібозғылт, құрғақ, қабыршықтанған, терісініңсозылғыштығытөмендеген, психикалықдамуыөтеарттақалған.
Емі және күтімі
өңдеу- Гипотрофияның себебін тауып, оны жою.
- Баланың күнтәртібін реттеу.
- Гигиеналық күтім-терісін, шырышты қабықтарын, киім, төсек-орындарын таза ұстау, баланың бөлмесінің тазалығын сақтау .
- Негізгіем - диетотерапия.
Әдетте І дәрежелі гипотрофиялы балаларды емхана жағдайында емдейді. ІІ және ІІІ дәрежедегілерді ауруханада емдейді.
І дәрежелігипотрофиядатағамдытиістіденесалмағынаесептейді.Салмақ өсуі жеткіліксіз болса, ана сүтіне неқолдантамақтан дыруда бейімделген қоспаға езілген сүзбе (творог), қант, кілегей қосуға болады. Асқорыту сөлдерінің ферментті бесенділігін арттыру үшін пепсиндітұзқышқылын, асқазансөлін, панкреатин не фесталтағайындаутиімді. Тәбет ашу үшін свечадаапилакты күніне 3 рет, С, В1, В2 Авитаминдерінбереді.
ІІ және ІІІ дәрежелігипотрофияныауруханадаемдейді. 3 фазалытамақтандыруұйымдастырылады:
1-ші фазада (алғашқы 7-8 күн) Баланы ақырындапқоректендіреді, оғантамақтың 1/3 немесе 1/2 бөлігіберіледі.
2-ші фазада (келесі 7-8 күн) баланыңжағдайыжақсарса, оғанжасынасайтамақберіледі.
3-ші фазадабаланыңтамағыныңқұндылығыоғантиістінормадан 15-30%-кекөбейтіледі.
5. Массаж, емдікгимнастикасы.
6. Витаминдеркомплексі
7. Ферментер. Пепсин, панкреатин, фестал, 1% тұзқышқылыт.б.
8. Аса қажетболғанда-гармондар.
Ем нәтижелілігініңкритерийі (белгісі) болып, баланыңэмоционалды тонусы, дұрысденедамуы мен гемоглобин көрсеткіштері, созымалы (эластичный) терініңқызғылттүстілігі, ішкіжағынанөзгерістерболмауытабылады.
Диспансерлікбақылаудабасындааптасына 1 рет, сосын 2 аптада 1 рет, қалыптағысалмаққатағамдыесептептүзетулержасайды. Витаминдіжәне фермент еміжүргізіледі. Емханадабалағасылау, гимнастика жасап, ультрафиолет сәулесінбереді.
Аурудыңалдыналуы:
1. Баланы дұрыстамақтандыру: мүмкіншілікболсатабиғитамақтандыру, шырын, қосымшатамақтардыуақтылыенгізу
2. Күнтәртібіндұрыссақтау.
3. Жұқпалыаурулардансақтау.
4. Ата-аналар мен санитарлық-ағарту жұмысын өткізу.