Дариен аралығы
Дариен аралығы немесе Дариен аймағы (ис. Tapón del Darién/Región del Darién)[1] — Орталық және Оңтүстік Америка шекарасындағы игерілмеген аймақ. Бұл аймақ Панаманың (Дариен провинциясы) және Колумбияның (Чоко департаменті) бір бөлігін алып жатыр, өлшемдері шамамен 160×50 км. Аймақты сельва мен батпақты жерлер басып, жол салуды қиындатады, сондықтан Дариен аралығы Панамерикалық тас жолы үзілетін жалғыз учаскесі болып табылады.
| Дариен аралығы ис. Tapón del Darién | |
 | |
| Орналасуы | |
|---|---|
| 7°43′01″ с. е. 77°22′56″ б. б. / 7.7169° с. е. 77.3822° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 7°43′01″ с. е. 77°22′56″ б. б. / 7.7169° с. е. 77.3822° б. б. (G) (O) (Я) | |
| Елдер |  Панама Колумбия |
 Дариен аралығы Ортаққорда | |
Географиясы
өңдеуДариен аралығының географиясы айтарлықтай әртүрлі. Колумбия жағы негізінен Атрато өзенінің атырауымен сипатталады, бұл жерде ені кем дегенде 80 км-ге дейін жететін жазық батпақты жерлер кездеседі. Атратоға қарай ағып жатқан Танела өзені XVI-шы ғасырдағы еуропалық зерттеушілердің ықпалымен Дариен деп аталған. Серрания-де-Баудо тау тізбегі Колумбияның Тынық мұхит жағалауы бойымен Панамаға дейін созылып жатыр. Панама жағы, керісінше, таулы жаңбырлы ормандармен жабылған, мұнда жер бедері 60 метр биіктіктегі алқаптардан Серрания-де-Дариендегі Такаркуна тауына қарай 1 845 метрге дейін көтеріледі.
Дариен аралығын негізінен эмбера-вунаан және куна тайпалары мекендейді; 1995 жылы бұл аймақта бес тайпадан тұратын 8 000 адам тұрған.[2] Аймақтағы ең ірі елді мекен — Дариен провинциясының астанасы Ла-Пальма, онда шамамен 4 200 тұрғын бар.
Аумақтың оқшаулануы мен қатаң географиясына байланысты Дариен аралығы негізінен дамымаған, экономикасы көбінесе кішігірім ауыл шаруашылығынан, мал шаруашылығынан және орман шаруашылығынан тұрады. Құқықбұзушылық әрекеттері, мысалы, адамдарды және есірткіні заңсыз тасымалдау кең таралған.[3][4] Инфрақұрылымның дамуы ұзақ уақыт бойы логистикалық қиындықтар, қаржылық шығындар мен экологиялық алаңдаушылықтармен[5] шектеліп келді; 1970-ші және 1990-шы жылдары бұл аймақ арқылы тас жолды салу әрекеттері сәтсіз болды. 2024 жылға қарай, Дариен аралығы арқылы жол салу туралы белсенді жоспар жоқ, бірақ паром қызметін қайта қалпына келтіру және теміржол байланысын салу туралы талқылаулар жүргізілуде.
Туризм
өңдеуДариен аралығы офф-роуд және туризм әуесқойлары арасында танымал — көптеген экспедициялар оны мототехникамен, мотоциклдермен, велосипедтермен және жаяу жүріп өткен.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Millán Valencia, Alejandro El infierno de cruzar el Tapón del Darién, la región más intransitable y peligrosa de América Latina (que corta en dos la ruta Panamericana) (31 January 2018).
- ↑ Ward, Logan. Colombia-Panama Plan to Build Rain Forest Road Draws Fire : Latin America: Controversial project would span the 60-mile Darien Gap, the only missing segment in the 16,000-mile Pan-American Highway linking Alaska to Chile. Environmentalists and native peoples object. (20 August 1995). «Plans were suspended, however, because of pressure from the Sierra Club and other environmental groups.».
- ↑ Youkee, Mat The Darien Gap's Fearsome Reputation Has Been Centuries in the Making (en-US) (October 17, 2023).
- ↑ Record half million people crossed the treacherous Darién Gap in 2023 (en-GB), The Guardian (3 қаңтар 2024).
- ↑ McKinnon, Sara What is the Darien Gap? And why are more migrants risking this Latin American route to get to the US? (en-US) (13 наурыз 2024).
Сілтемелер
өңдеу- Pan-American Highway and the Environment (PANAM) (ағыл.).(қолжетпейтін сілтеме)