Диатек – сөзінің этимологиялық мағынасы екі түрлі түсінікті білдіреді, олар "толығымен қайтадан жасақталу" және "өзгерістерге ұшырау" деген ұғымдар. [1]

Осыған орай, диатек терминінің геологиялық мән-мағынасы да екі бағытта анықталады.

Ғалымдардың бірінші тобы, әсіресе, шет елдік литологиялық әдебиет авторлары диатек сөзінің мағынасын шөгіндінің (тұнбаның) алғаш түзілуінен бастап оның метоморфизмге ұшырауына дейінгі аралықтағы бүкіл өзгерістер жиынтығы деген ұғыммен орайластырады.

Екінші түсінікке сәйкес, борпылдақ та болбыр шөгіндінің (тұнбаның) диатектену процесі оның шөгінді (тұнба) жыныстарға айналуымен, яғни тек қана шымырлана түсуімен ғана шектелмек, ал оның болашақ өзгерістері келесі сатыларда, яғни кататек және метатек жағдайларында жүзеге аспақ. ТМД елдерінің геологиялық әдебиетінде диатек термині әдетте соңғы мағынада қолданылады.

Дереккөздер өңдеу

  1. Н. Сенатов, А. Абдулин. Геология терминдерінің сөздігі.– Алматы: Қазақстан, 1996, 368 бет. ISBN 5-615-01738-4