Духоборлар - феодалдық - крепостниктік тәртіптерге наразылық ретінде 18 ғасырдың аяғында Россияда пайда болған христиандық секта. Духоборлар дін басыларды, храмдарды, иконаларды, кресті, құпияшылдықты, оразаны, монахтықты және басқаларды мойындамайды. Духоборлар діни сенімнің көзі- "Жануарлық кітап" деп аталатын, яғни ауызша таралып отыратын аңыз ("жазылған сөз - өлі") болып табылады. "Жануарлық кітап" Духоборлар арасына таралған сұраулар мен жауаптардан, әндер мен шағын өлеңдерден, дуа мен жалбарыну сөздерден тұрады. Духоборлар Христы құдайлық рух пен ақыл- парасаты күшті көрінетін қарапайым адам етіп көрсетеді. Өздерінің көсемдерін оларда Христың жаны бар деп жори отырып, құдайға айналдырады. Духоборлар табынуды іштей өзіне "құдай сөзін" қабыл алып, рухани түрде жасайды, жанның өлмейтініне сенеді, алайда жұмақ пен тозақты мойындамайды. Духоборлар құдайға сиыну жиылыстары діни әңгімелесу сипатында бөлмеде немесе далада өтеді. Жиналыс кезінде Духоборлар жатқа әндер айтып, өлеңдер оқиды. Духоборлар жоралардың арасынан үйлену және жерлеу салттарын сақтайды. Революцияға дейін Духоборларды патша үкіметі зиялылар үстемдігіне бағынбағаны, әскери міндеттілікті орындаудан бас тартқаны үшін қудалады. Өкіметтің қатал қуғын-сүргіні Духоборлардың бір бөлігінің 19 ғасырдың аяғында Кипр аралына, ал ол жерден қазір де Духоборлардың топтары өмір сүретін Канадаға қоныс аударуына мәжбүр етті. Совет одағының территориясында қазіргі кезде Духоборлардың басы бірікпеген топтары бар.


Дереккөздер өңдеу

[1]

[2]

  1. “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
  2. Д. Мадеев, Е. Сапуанов «Атеистің қалта сөздігі» Алматы «Қазақстан» 1988 жыл, 288 бет