Дүниежүзілік туризм ұйымы

Дүниежүзілік туризм ұйымы (ДТҰ, World Tourism Organization)) — халықаралық ұйым.

     UNWTO мүше елдер      UNWTO associates      UNWTO бақылаушы елдер

1970 жылы ресми туристік ұйымдардың үкіметаралық одағы ретінде құрылды. Дүниежүзілік туризм ұйымы мүшелері: толық, қауымдасқан және біріккен мүшелерге бөлінеді. Туризм ұйымының мақсаты — экономика дамуға, халықаралық өзара қарым-қатынасқа, бейбітшілікке, гүлденуге, адам құқыларын жаппай құрметтеп, сақтауға үлес қосу үшін туризмді дамытуға жәрдемдесу. Басқарушы органы - Бас Ассамблея. Хатшылықтың тұрған жері — Мадрид қаласы (Испания).

Дүниежүзілік туризм ұйымы - Біріккен Ұлттар Ұйымының мекемесі болып табылады. Туризм сферасындағы бас халықаралық ұйым болады. ДТҰ Бас Ассамблеясы өздерінің мекемесінің жаңа қысқартылған атауын БҰ ДТҰ - ЮНВТО (UNWTO) бекітті. Ол атауға ООН (UN) Біріккен Ұлттар Ұйымы (United Nations) қосылды. Мекеменің штаб-пәтері Мадрид (Испания) қаласында орналасқан. Дүниежүзілік Туристік Ұйым тұрақты және барлық қауымға колжетімді туризмді дамытумен айналысады. Бас хатшысы - Талеб Рифаи (Иордания).

Тарихы

1925 ж. Гаагада Ресми Туристік Ассоциациялардың Халықаралық конгресі ретінде құрылған болатын. Екінші Дүниежүзілік соғыстан кейін Ресми Туризм Ұйымдарының Халықаралық кеңесі деген атауға өзгертіледі ( штаб-пәтері - Женева қаласында), оған - 109 ұлттық туризмдік ұйымдар мен 88 ассоциациялық мүшелер кіреді. 1967 ж. Үкіметаралық ұйымға айналып, ЮНЕСКО, ВОЗ және т.б. көптеген халықаралық деңгейдегі ұйымдармен қызмет істейді. 1969 ж. БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы Ресми Туризмдік Ұйымдардың Халықаралық кеңесінің туризмдегі ролінің маңыздылығын атап өтеді. 1974 ж. Халықаралық кеңес Дүниежүзілік туризм ұйымына өзгертіледі. Ең бірінші Бас Aссамблея 1975 ж. Мадрид қаласында өтеді. Хатшылығы Мадрид қаласында жергілікті Испанияның үкіметінің шақылуымен осы жерде орналасады. 2003 ж. БҰ ДТҰ Біріккен Ұлттар Ұйымының мамандандырылған мекемесі мәртебесін алады. 2006 ж. Дүниежүзілік туризм ұйымы құрамына 150 мемлекет, 7 аумақ және 300-ге жуық жеке сектор, оқу орындары, туристік ассоциациялар және жергілікті туристік әкімшіліктерді көрсететін ассоциация мүшелері кірген. 2011 ж. Дүниежүзілік туризм ұйымының құрамына 154 мемлекет кіреді. Бас Ассамблеяның 19-ші сессиясы - Kореяның Кенджу қаласында өткен. 2010 ж. ДТҰ өте маңызды деген жобаны бастайды. Бұл жобаны қарастыру 2010 ж. қазан айында Ұлы Жібек жолын дамытумен байланысты болады. Қабылданған шаралар 2010-2011 жж. аралығында жүзеге асырылуы тиіс. Бұл жоба маңыздылығы оның тарихының тереңнен бастау алуында болып келеді. Ол көптеген ғасырлар бойы елдер мен континеттерді байланыстырған магистраль болды.

Ұйым мүшелері

2011 ж. қараша айының мәліметтері бойынша ұйымның мүшелеріне 155 мемлекет кіруде.

Құрылымы мен құрамы

ДТҰ штаб-пәтері, Мадрид, Испания

Құрылымы

• Бас Ассамблея;
• Атқарушы кеңес;
• Жергілікті комиссиялар;
• Комитеттер;
• Хатшылығы.

Құрамы

• Даму бағытындағы серіктестік;
• Туризмнің дамуындағы сапа;
• Туризмнің тұрақты дамуы;
• Нарықты зерттеу статистикасы;
• Туризмге арналған кадрларды дамыту;
• Коммуникация мен құжаттар;
• Туризм және технология;
• Іскерлік кеңес;
• Жергілікті үкімет.

Ынтымақтастары

Дүниежүзілік туризм ұйымы туризм сферасындағы жобаларды қаржыландыру мен оларды жүзеге асыруды қамтамасыз етеді. Дамып келе жатқан елдерге туризмді дамыту жайлы тәжірибелерімен ауысып, таныстырады. БҰ ДТҰ - Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасының бас агенттігі болып табылады. 2002 ж. БҰ ДТҰ мен ЮНКТАД -тың "Тұрақты туризм - кедейшілікпен күресу құралы" аты бағдарламасы қабылданған болатын. Ол бағдарлама екі мәселені шешуге бағытталған болатын - туризмді дамыту мен кедейшілікпен күресу.

БҰ ДТҰ -ның бас жобалары:

• Пәкістандағы туризмді дамытудың бас жоспары (2001);
• Қытайдың ауылды жерлерінде туризмді дамытудың бас жоспары (2000-2002);
• Руанданың ұлттық саябақтарын дамыту (1999);
• Молдавияның туризмді дамыту стратегиясы (1999).

Жергілікті жобалары

ДТҰ аймақтары

БҰ ДТҰ-ның жергілікті уәкілдіктері жергілікті туристік ұлттық ұйымдардың қызметін дамыту мен қолдау мақсатында тікелей акцияларды жүргізеді. Дүниежүзінің кез-келген аймағы - Африка, Америка аймағы, Шығыс Азия мен Тынық мұхиты аймағы, Таяу Шығыс пен Оңтүстік Азия - осы жергілікті йұымдардың көз алдында, Дүниежүзілік туризм ұйымының штаб-пәтері Мадрид қаласында базаға тіркеліп енген болатын. Жергікті уәкілдіктер БҰ ДТҰ-ның қызметін осы жерлерде тікелей жүзеге асырады. Олар әрдайым сан қилы, жердің түкпір-түкпіріне іссапарлар шегеді.

• Олар барлық ердердің туризм индустриясының басшыларымен жайдайларды талқылап және қажетті шешімдерді қабылдау үшін кездеседі.
• Олар туристік ұйымдармен, әкімшіліктермен қажетті байланысты қамтамасыз етіп отырады. Әсіресе, БҰҰ-ның Даму Бағдарламасымен қажетті қаражатты бөліп отыруын қадағалар отырады.
• Олар БҰ ДТҰ-ның көптеген халықаралық және жергілікті іс-шараларында уәкілдік қызметін атқарып отырады.
• Олар белгілі бір елде қызығушылық тудыратын тақырыпшаға сәйкес семинарлар мен конференциялар өткізеді.
• Олар көптеген елдерде қазіргі таңда актуалды болып келетін тақарыптарға презентациялар өткізеді. Осыған дейін, Таяу Шығыстағы Жаһандандыру мәселесі, Шығыс Азия мен Тынық мұхиты аймағында адам ресурстарын дамыту, Еуропадағы Еуро мен туризм, Америка аймағындағы сапа стандарттары, Шығыс Азия мен Тынық мұхиты аймағында дағдарыстық мәселелерді шешу сияқты және т.б. жағдайларды қарастырды.
• Олар көбінесе президенттік деңгейде туристік өнім туралы мәселелер мен туындаған жағдайларды шешуге көмектеседі. БҰ ДТҰ жылына бір рет өзінің 6 жергілікті комиссияларына конференция өткізіп тұрады.

Дүниежүзілік туризм күні

1980 ж. бастап, Дүниежүзілік туризм ұйымы мүшелері жыл сайын 27 қыркүйек күні Дүниежүзілік туризм күнін атап өтеді. Мерекені атап өтуге қатысты іс-шараларға: сан қилы шерулер, концерттер, туристік жәрмеңкелер, семинарлар, мерекелік астар, би кештері және мұражайларға тегін кіру , сонымен қатар, туризмнің маңыздылығын атап көрсететін шараларға халықты тартатын орындарды көрсету кіреді.