Дәстүрден тыс медицина

(балама медицина) (alternative medicine) дәрігерлер тәжірибесінде кеңейтілген сала, батыс медицинасында қолданылмайды. Олардың көпшілігі бапталған (холистік медицина) және алдын алу мен сауаттылықты мойындайды. Балама әдістердің ішінде ерекше аталатындары: ине шаншу, аромотерапия, Аюрведа, Қытай дәстүрлі медицинасы, хиропрактика, фитотерапия, гемеопатия, массаж, медитация, натуротерапия, қатынассыз массаж және йога. Батыста бұл әдістерді балама атағанымен, дамушы елдерде емдеуде 80% қолданылады және емнің басты көзі. Балама медицинаның кейбір әдістері тиімсіз және тіпті зиянды, ал кейбірі әлі емі белгісіз ауруларға дауа (мысалы, созылмалы ауруларда).