Емшектің қатерлі ісігі

"Сүт безінің қатерлі ісігі", сүт безінің ісігі - сүт безінде болатын қатерлі ісік. Бұл аурумен 30 - 60 жас аралығындағы әйелдер ауырады. Сүт безінің қатерлі ісігі, негізінен, әйелдердің ағзасында болатын өзгерістердің (жүкті кезінде, бала емізгенде, климакс басталғанда, т.б.) әсерінен, сондай-ақ, әр түрлі аурулардың (ішкі секреция безі қызметінің бұзылуы, бауыр, жүрек-қантамыр, қант диабеті, тым семіріп кету т.б.) салдарынан болады. Соңғы кездегі зерттеулер нәтижесінде сүт безінің қатерлі ісігінің тұқым қуалайтыны анықталды. Сүт безінің қатерлі ісігінің клиникалық жағдайына қарай: түйінді және жалпылама болып бөлінеді. Бастапқы кезде ісік пайда болған жердің терісі тегіс болады, әйелдің омырауының ұшы ішке қарай кіріп тұрады, түйіннің көлемі 1 - 2 см-дей. Бұл түйінді түр жүре келе дерт асқынғанда, жалпылама түріне ауысады. Ол кезде түйіннің мөлшері 5 см-ден асады, терісі жиырылып шұңқырланады. Ол бірте-бірте ісініп қалыңдайды да, одан білеуленіп сүт жолдары көрініп тұрады. Терінің іскен жері қызарып, іріңді жараға айналуы мүмкін. Қолтық асты безі шошиды. Әйеломырауының ұшы ішке қарай кіріп, білінбей кетеді. Кейде омырау ұшынан сарғыш сұйық көрінеді. Сұйықтың қоюланып, қанға айналуы - қатерлі ісіктің бастамасы болып есептеледі. Бұл жалпылама түрі өте қауіпті, себебі ісік қанмен бірге тарап, әйелдің басқа сау ағзаларын жарақаттап, метастаз (бөгелме ісік) береді. Сүт безінің қатерлі ісігінен сақтану үшін әйел омырауын қолымен сипағанда, сүт безіндегі түйінді байқаса, дереу маммолог дәрігерге көрінуі керек. Дәрігер әр түрлі әдістермен (сипау, ультрадыбыс арқылы тексеру, маммография, трансиллюминация, компьютерлік томография) тексеріп, дерттің диагнозын қойғаннан кейін, ауруды сәулемен, гормонды препараттармен, химиотерапиямен емдейді. Асқынған жағдайда хирургиялық операция жасалады. Емнен кейін дерттің қайтадан қозуы мүмкін, микроскоппен тексергенде ауру клеткалардың тез өсіп-өнуі олардың қатерлі ісікке айналу қабілетінің жоғары болғандығын көрсетеді. Сондықтан науқас адам диспансерлік бақылауға алынып, жылына 2 рет клиникалық тексерістен өткізіліп отырады. Әдеб.: Есенкулов А., Прогноз рака молочной железы, А.-А., 1988.