Ерден Задаұлы Қажыбек
Ерден Задаұлы Қажыбек (9 ақпан, 1955) — Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Тіл комитетінің төрағасы. Филология ғылымдарының кандидаты (1981), филология ғылымдарының докторы (1989).
Қысқаша өмірбаяны
өңдеуАрғын тайпасы Қуандық руының Тоқа бөлімінен шыққан.[1].
- 1972—77 жылдары академик Е.А. Букетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетінде оқыған.
- 1977—80 жж. — ҚазКСР Ғылым академиясы Тіл білімі институтының «Түркология» мамандығы бойынша аспирантурасында оқыды.
- 1986—88 жж. — КСРО Ғылым академиясы Тіл білімі институтының докторантурасында білім алған.
- 1980—82 жж. — ҚазКСР ҒА Тіл білімі институтының кіші ғылыми қызметкері
- 1982-89 жж. ҚазКСР ҒА Тіл білімі институтының ғылыми хатшысы.
- 1989-92 жж. ҚазКСР ҒА Тіл білімі институтының Түркология және қазақ тілінің тарихы бөлімінің меңгерушісі.
- 1992- 2005 жж. ҚР ҰҒА Шығыстану институтының директоры, «Қазақстан» Ақпараттық-талдау орталығының директоры қызметтерін атқарды.
- 2005 ж. Қ.И. Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ профессоры, ҚР БҒМ А. Байтұрсынов атындағы Тіл білімі институтының бас ғылыми қызметкері, «Қазақ тілінің этимологиялық сөздігі» және «Қазақ тілінің морфонологиясы» ғылыми жобаларының жетекшісі.
- 2006 ж. ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі Тіл комитетінің төрағасы.
Ғылыми еңбектері
өңдеу- "Түркі сөздерінің семантикасы" деген тақырыпта доктор диссиртациясын қорғады.
- 100-ден аса ғылым еңбектері бар.
- Семантика тюркского слова. А., 1988;
- Глагольно-именная корреляция гомогенных корней в тюркских языках (явления синкретизма). А., 1986.
- "Түркі тілдерінің салыстырма сөздігі" (Анкара, 1992);
- "Қазақша-түрікше және түрікше-қазақша сөздік" (Анкара, 1993) т. б. авторы.
Қоғамдық қызметі
өңдеуҚажыбековтың ұйымдастыруымен Алматыда туркітану мен шығыстану мәселелеріне байланысты халықаралық ғылым конференциялар өтті.
- Халықаралық "Тюркология" (Баку), "Тюрк юрду" (Анкара) ғылыми-теориялық журналдар алқасының салыстырмапы-тарихи зерттеулер женіндегі кеңестің (Стамбұл) мүшесі
- Ортаазиялық зерттеулер жөніндегі кеңестің (Стамбұл)
- Орта азиялық зерттеулер жөніндегі ассоциацияның (Мадисон, АҚШ) мүшесі
- Шығыстанушылық к-тінің (Голландия, Утрехт) мүшесі
- "Түрк Дил Қурумының" корр.-мүшесі (Анкара).
- "Қазақстан Түркия" достық қоғамының басқарма мүшесі, Халықаралық түркітану орталығының президенті
- ҚР Президенті аппаратының және Министрлер Кабинетінің ғылым сарапшысы.
- Голландық Шығыстанушылар Қоғамының (Утрехт) толық мүшесі
- Қазақстанның Әлеуметтік ғылымдар академиясының толық мүшесі
- «Türk Dil Kurumu» Түрік Лингвистикалық Академиясының (Анкара) толық мүшесі
- Қытай Билингвистикалық Білім беру Ғылыми-зерттеу Академиясының (Пекин) толық мүшесі
- Халықаралық Ресей Түркологтары Комитетінің (Мәскеу) мүшесі
- Кипр Америка университеті басқармасының (Кипр) мүшесі
- Қазақстан-Ливия Достық және мәдени байланыс қоғамы басқармасының президенті.
Марапаттары
өңдеуҒылымдағы сіңірген еңбектері үшін:
- ҚР Ұлттық ғылым академиясының мақтау қағазы
- медалімен марапатталған.[2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Бикенов Ж.Б. Жәкенов Ж.М. Исабек Т.К. Тоқа шежіресі — Қарағанды: Қарағанды полиграфиясы ААҚ, 2000. — 402 б. — 1000 таралым. — ISBN 5-7667-9037-6.
- ↑ Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3
>