Есенбай Дүйсенбайұлы

Есенбай Дүйсенбайұлы (15.05.1940 жыл, Ақтөбе облысы, Байғанин ауданы, Қалдайбек ауылы - 2011, Қазақстан) - ақын, журналист.

Еңбек жолы

өңдеу
  • Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің филология факультетін бітірген (1963).
  • Еңбек жолын Жарқамыс орта мектебінде қазақ тілі мен әдебиетінің мүғалімдігінен бастаған.
  • Темір және Байғанин аудандық, Ақтөбе облыстық газеттерінде әдеби қызметкер, редактордың орынбасары, бөлім меңгерушісі, аға тілші болды.
  • 19782009 жылдары республикалық «Жазушы», «Жалын», «Ана тілі», «Өлке», «Раритет», «Білім» баспаларында аға редактор, Қазақстан Даму институтының «Саясат» журналында редактор, жетекші редактор, редактор-аудармашы, директор-редактор қызметтерін атқарды.
  • Қазір «Жазушы» баспасында Бас редактор.

Шығармашылығы

өңдеу
  • Тұңғыш жыр жинағы 1971 жылы «Бозала таң мен Бозторғай» деген атпен «Жазушы» баспасынан жарық көрді.
  • «Ақпейіл» (1974),
  • «Үлаң-ғайыр» (1977),
  • «Ашықаспан» (1979),
  • «Ақ желкенді ағыстар» (1979),
  • «Біздің толқын» (1981),
  • «Ашық хат», (1982),
  • «Таң торғайы» (1988),
  • «Үшбүлақ» (1990),
  • «Пешене» (2005)
  • балаларға арналған «Әліппе — тілашар» (1995),
  • «Санамақ» (1996),
  • «Менің жаңа астанам»,
  • «Жаңбыр әні» (2003),
  • «Әріптер мен сандар әлемі» (2007), сондай -ақ таңдамалы жырларының екі томдық жинақтары жарық көрген.

Аудармалары

өңдеу
  • «Қожа Ахмет Йасауи. Хикмет» атты көркем аудармасы 1998 жылы «Жалын» баспасынан шыққан.
  • М.Горькийдің «Әдебиет туралы»
  • академик Г.Ломидзенің «Ұлы достық ұлағаты» кітаптары
  • палистиналық ақын әл-Хамиси
  • қырғыз шайыры Б.Абакиров жырлары
  • екі томдық орыс поэзиясы антологиясын қазақ тіліне аударуға қатысқан.
  • 1998 жылы Қожа Ахмет Йасауи хикметтерінің қазақша көркем аудармасы Түркияның Измир қаласында жеке кітап болып шықты.[1]

Құрастырушылық еңбектері

өңдеу

Ақын ұзақ жыл баспа саласында қызмет істей жүріп, 100-ге жуық поэзиялық, прозалық кітаптар қүрастырған. Оның ішінде:

  • «Екі мың жылдық дала жыры» («Қазақ энциклопедиясы», 2000)
  • тоғыз томдық «Қазақтар» атты энциклопедиялық анықтамалық (Қазақстан Даму институты, 2003)
  • «Дала даналары» (Қазақстан Даму институты, 2001)
  • «Нар заман мен зар заман поэзиясы» («Раритет», 2002)
  • екі томдық «Жеті ғасыр жырлайды» («Жазушы», 2004
  • , қазақ ақын-жазушыларының ең таңдаулы жауһарлары сүрыпталған жүз томдық «Алтын қор» сериясының елу томы («Раритет», 20002006) бар.

Марапаттары мен жетістіктері

өңдеу
  • Ұлы Абайдың 150 жылдығы құрметіне тұңғыш рет өткізілген республикалық жазба ақындар мүшәйрасы Бас жүлдесінің иегері.
  • 1996 жылы Жамбыл атындағы Халықаралық сыйлық алды.
  • 1990 жылы «Үшбүлақ» жыр кітабы үшін Қазақстан Жазушылар одағының I.Жансүгіров атындағы сыйлығы берілген.
  • Байғанин ауданының құрметті азаматы.
  • Ақтөбе қаласының Құрметті азаматы
  • ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің «Мәдениет қайраткері» белгісі
  • «Ерен еңбегі үшін» медалімен марапатталған.[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
  2. Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл