Есім хан саясаты
| Бұл бет жедел жоюға ұсынылған. Себебі: Энциклопедиялық мақала емес.
Бұл мақаланы 2024-06-14, 23:23 кезінде (5 ай бұрын) Unknown Alash (журналы | үлесі) соңғы рет өңдеді.
|
Есім хан саясаты (Шығайдың баласы, 1598-1628 ж.ж) саясатының ерекшелігі:
- Барлық қалаларымен қоса Түркістан аумағы Қазақ хандығына қосылды
- Осы кезден бастап Ташкент қаласы 200 жылдай қазақтардың иелігінде болды
- Оңтүстік Қазақстандағы отырықшы-егіншілік аймақтар Қазақ хандығының жері болып есептелді.
- „Есім ханның ескі жолы“ атты әдет-ғұрып ережелері жинағын шығарды. Заңда:
- Әскери міндетті атқару ережелерін күшейтті
- Әскер тәртібін бұзушыларға жазаны ауырлатты
- Ескі құқықтық заңдар мен ғұрыптарды сақтады.
XVII ғ. Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайы тұрақсыз болды:
- Хандық іштей бөлшектеніп, феодалдық қақтығыстар күшейді
- Үш жүздің әрқайсысы жеке хан сайлауға көшті
- Оңтүстікте іс жүзінде екі хан билігі орнады
Есім хандығы, астанасы – Түркістан қаласы. Тұрсын-Мұхаммед хандығы, ордасы – Ташкент. Тұрсын-Мұхаммед (1613-1627ж.ж.) өз атынан ақша шығарып, салық жинап отырды. Есім хан ойраттардан хандықтың шекарасын қорғай жүріп, Тұрсын-Мұхаммедтің іс-әрекеттеріне шыдамдылықпен қарады. Бұхардың ханы Иманкули екі ханның өзара жауластығын пайдаланып, Ташкентті тартып алуға тырысты. Қазақ хандарының арасында алауыздық күшейіп, 1627 ж. Есім хан Тұрсын-Мұхаммедті өлтіреді.
- 1628 жылы Есім хан қайтыс болып, Ахмет Йассауи кесенесіне жерленеді. Бұхар әскері Ташкентті тартып алды.
Дереккөздер
өңдеу- Қазақстан тарихы: Жоғары оқу орындарына түсушілерге арналған оқулық-тест. Ермұханова Х.К. Алматы: ШЫҢ-КІТАП, 2005
- Қазақстан тарихы (Анықтамалық құрал). Мұсабеков К.С., Орынбеков А.Ш. Шымкент, 2010.