Еуропа кеңесінің парламенттік ассамблеясы
Еуропа Кеңесі Парламенттік Ассамблеясы (ЕКПА) — Еуропа Кеңесінің екі негізгі жарғылық органдарының (ассамблея) бірі; барлық мүше мемлекеттердің парламенттерінің өкілдерінен тұратын консультативтік-кеңесші орган.
| Еуропа кеңесінің парламенттік ассамблеясы (ЕКПА) | |
| ағылш. Parliamentary Assembly of the Council of Europe (PACE) фр. Assemblée parlementaire du Conseil de l'Europe (APCE) | |
 | |
| Мүшелік: |
47 мемлекет |
|---|---|
| Басқарушы орган: | |
| Ұйым түрі: |
Еуропа Кеңесінің халықаралық консультативтік органы |
| Басшылары | |
| Төраға | |
| Құрылуы | |
| http://assembly.coe.int/ | |
 Еуропа кеңесінің парламенттік ассамблеясы Ортаққорда | |
ЕКПА - Еуропадағы ең ежелгі парламентаралық ынтымақтастық органы 1949 жылы 5 мамырда құрылды[1]. 2020 жылдан бастап ЕКПА президенті - Рик Дамс (Бельгия).
Құрамы
өңдеуЕКПА мүшелерін мүше мемлекеттердің парламенттері тағайындайды. Алты ірі мемлекет, оның ішінде Ресей ЕКПА-да 18 мүшеден тұрады, ең аз өкілеттілік - мемлекеттен екі мүше.
Мүше-мемлекеттердің делегациясы құрамына Парламенттегі барлық саяси партиялардың өкілдері кіруі керек және ерлер мен әйелдердің теңдестірілген өкілдігінің талаптарына сәйкес болуы керек.
Жалпы, ЕКПА 652 депутаттан тұрады: 326 негізгі өкіл және 326 «орынбасарлар». Барлығы мемлекеттік парламенттердің мүшелері болуы керек.
Сессияларға сонымен қатар Канада, Мексика және Израиль парламенттерінен 18 бақылаушы қатысады. Осыған ұқсас құқықтарды Кипр Республикасының делегациясы құрамына кіретін Кипр Түрік қоғамының екі өкілі пайдаланады. 1997 жылы Беларусь Республикасының Парламенті «арнайы қонақ» мәртебесінен уақытша айырылды және сессияларда өкілі келтірілмеді. Олар кейбір шешімдер туралы өз пікірлерін білдіре алады.
Құрылымы
өңдеуАссамблеяны төраға басқарады (2018 жылдан бастап, Мишель Николетти (Италия)). Ассамблея төраға орынбасарларын да сайлайды, 2016 жылы олардың саны 18 (20 вице-президенттер қарастырылған)[2].
Ұлттық парламенттермен және Еуропалық парламентпен ұқсастық бойынша, олардың мүшелерінің саяси бағдары бойынша құрылған фракциялар - «саяси топтар» ЕКПА-да жұмыс істейді. Қазіргі уақытта осындай 6 топ бар: Еуропалық халық партиясы (168 адам), социал-демократтар мен жасылдар блогы (162 депутат), еуропалық консерваторлар (83 адам), либерал-демократтар альянсы (76 адам), Біріккен еуропалық солшылдар (34 депутат), еркін демократтар (22 адам) және қосылмаған депутаттар (59 адам)[3].
Сондай-ақ, ұлттық парламенттер сияқты ЕКПА-да да жұмыс жөніндегі комиссиялар бар. Олардың ішіндегі ең маңыздылары - Саяси мәселелер жөніндегі комиссия, Құқықтық мәселелер және адам құқықтары жөніндегі комиссия және мемлекеттердің өз міндеттемелерін орындауы жөніндегі комиссия.
Ассамблея Бюросын ЕКПА президенті, оның орынбасарлары, саяси топтар мен комиссиялардың төрағалары құрайды. Ол сессияның күн тәртібін дайындау және баяндамаларды әзірлеуге лайықты мәселелерді анықтау арқылы Ассамблеяның жұмысын басқарады.
Тіркелгі деректері
өңдеуАссамблея депутаттар дайындаған баяндамалар негізінде қарарлар мен ұсыныстар қабылдайды. Ассамблеяның маңызды өкілеттіктерінің қатарына Еуропа Кеңесінің Бас хатшысын және оның орынбасарын, Адам құқықтары жөніндегі Еуропалық соттың судьяларын сайлау, жаңа мүше мемлекеттердің кандидатуралары туралы пікірлер қабылдау және қосылу кезінде алынған міндеттемелердің орындалуын бақылау кіреді. ЕКПА Еуропа Кеңесі әзірлеген барлық халықаралық конвенциялардың жобалары бойынша қорытынды қабылдайды. Сонымен қатар, Ассамблеяның сессиялары дәстүрлі түрде еуропалық саясаттың өзекті мәселелерін талқылауға арналған форумға айналады, мемлекет және үкімет басшылары оларға үнемі шақырылып тұрады.
Еуропа Кеңесінің Министрлер комитеті Ассамблеяның әр сессиясында оның қызметі туралы есеп ұсынады. CMCE сонымен бірге ЕКПА ұсынымдарына ресми жауап беруге міндетті.
Жұмысты ұйымдастыру
өңдеуАссамблеяның жалпы отырыстары жылына төрт рет өткізіліп, әрқайсысы бір аптаға созылады. Сонымен қатар, жылына екі рет «Тұрақты комитеттің» немесе «шағын сессиялардың» сессиялары өткізіледі, оған Бюро мүшелері мен ұлттық делегациялар басшылары қатысады. Тұрақты комитет Ассамблея атынан қарарлар мен ұсыныстар қабылдай алады. Пленарлық отырыстар Страсбургтегі Еуропа Кеңесінің бас кеңсесінде (кеңсесінде), тұрақты комиссияның отырыстары - әдетте, олардың шақыруымен басқа мемлекеттерде өткізіледі.
ЕКПА комиссиялары жылына бірнеше рет жиналады. Әдетте, олар Парижде немесе оның шақыруы бойынша мүше мемлекеттердің бірінде өтеді.
Шешімдер мен ұсыныстарды дайындау келесідей. ЕКПА-ның әр мүшесі басқа мүшелердің қолтаңбаларының қажетті санын жинап, баяндама (ұсыныс) әзірлеу туралы ұсыныс енгізуге құқылы. Егер Ассамблея Бюросы мұндай баяндаманың қажет екендігімен келіссе, оны әзірлеуді бір немесе бірнеше комиссияларға тапсырады. Комиссия есеп берушіні тағайындайды, ол 1 - 2 жыл ішінде есеп дайындайтын, комиссияның барысы туралы үнемі есеп беріп отырады. Баяндаманы дайындау аясында депутат бірқатар оқу сапарларын жасап, тыңдаулар ұйымдастыра алады. Есептің соңғы нұсқасын қарар жобасымен және / немесе ұсыныспен бірге тиісті комиссия қабылдайды, содан кейін ол ЕКПА-ның пленарлық отырысына немесе тұрақты комиссияның сессиясына жіберіледі. Отырыс барысында қарарлар мен / немесе ұсыныстардың жобаларына жазбаша түрде түзетулер енгізуге рұқсат етіледі, олардың әрқайсысы өз позицияларын анықтау үшін бірінші кезекте жауапты комиссияда дауыс алады. Пленарлық отырыста баяндамашы өз баяндамасын ұсынады, содан кейін пікірталас (алдын-ала дайындалған баяндамашылар тізімі бойынша) және барлық енгізілген түзетулер бойынша және тұтастай алғанда қарар және / немесе ұсыныс бойынша дауыс беру. Шешім қабылдау үшін қарапайым көпшілік дауыс қажет, ұсыныс үштен екі көпшілікті қажет етеді. Дауыс беруге қатысқан мүшелердің дауыстары ғана ескеріледі.
Күн тәртібіне «шұғыл пікірсайыс» аясында өзекті мәселелерді қоюға болады. Әдетте, әр сессияда 1-2 тақырып бойынша пікірталастар өткізіледі. Олардың нәтижелері бойынша қарарлар және / немесе ұсыныстар қабылданды. Сондай-ақ, «актуальды мәселелер бойынша пікірталастар» форматы бар - «жедел пікірсайыстың» аналогы, бірақ құжаттарды қабылдаусыз.
Мемлекет және үкімет басшылары және арнайы шақырылған қонақтар сессияларда үнемі сөз сөйлейді. Әдетте, бұл сөз сөйлеулерден кейін депутаттардың сұрақтарына жауап беріледі, ал бұл сөз сөйлеу Ассамблея алдындағы немесе басқа ұлт көшбасшысының баяндамасы болып табылады.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ История Парламентской ассамблеи Совета Европы. Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 қараша 2013.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 13 қараша 2013.
- ↑ The Vice-Presidents of the Assembly. Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 қараша 2018.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 20 ақпан 2016.
- ↑ Political groups. Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 маусым 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 27 маусым 2019.
Сілтемелер
өңдеу- Ресми сайт (ағыл.) (фран.)
- ПАСЕ веб-сайтының орыс тіліндегі бөлімі