Жануарлар экологиясы
Жануарлар экологиясы– экологияның бір саласы. Бұл салада экожүйедегі популяцияның тіршілік ету заңдылықтарын анықтап, жануарлардың қоршаған ортаға бейімделуі зерттеледі. Қоршаған ортада болып жатқан антропогендік факторлар – жануарлар тіршілігін өзгертіп, тіпті кейбір түрлерінің жойылып кетуіне әкеледі. Қоршаған ортаға адамның тигізген іс-әрекетінің нәтижесінде, сондай-ақ технологиялық қалдықтар мен радиоактивтік заттардың, әр түрлі табиғатта болып жатқан апаттардың әсерінен ауа, ландшафт құрамының бұзылуы, топырақтың ластануы – жануарлар әлемі мен өсімдіктер дүниесіне елеулі өзгерістер әкеледі. Мыс., 20 ғ-дың 50-жылдарындағы Қазақстандағы тың және тыңайған жерлерді игеру нәтижесінде сол аймақта тіршілік ететін омыртқасыз жануарлардың 70%-ы жойылып кетті. 20 ғ-дың 60-жылдарынан бастап, Арал теңізінің тартылуына байланысты бағалы балықтар (сазан, қаяз, ақмарқа, т.б.) құрып кетті. 1999 – 2000 ж. Каспий теңізіне өндіріс қалдықтарының төгілуі Каспий итбалығының жаппай қырылуына әкелді. Омыртқалы жануарлардың 136 түрі және омыртқасыз жануарлардың 96 түрі Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген (1996; 2006). Осыған орай жануарлар экологиясы – қазіргі заманның бірден-бір актуальды проблемаларының бірі. Жануарлар экологиясы саласындағы зерттеулермен Қазақстан ғылым академиясының Зоология ғылыми зерттеу институты, ҚазҰУ-дың, Қарағанды, Алматы мемлекеттік университеттерінің, Қазақ мемлекеттік аграрлы университетінің арнайы кафедралары шұғылданады.
Бұл мақаланың сәйкес санаты қойылмаған. |