Жасыл василиск

Жасыл василиск – бауырымен жорғалаушылар класының кекіректілер туысына жататын кесіртке. Оны «екі айдарлы василиск» деп те атайды.

Жасыл василиск
♂
♀
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Бауырымен жорғалаушылар
Сабы: Қабыршақтылар
Кіші сабы: Sauria or Iguania
Тұқымдасы: Corytophanidae
Тегі: Basiliscus
Түрі: B. plumifrons
Екі-есімді атауы
Basiliscus plumifrons
(Cope, 1876)

Орталық Американың тропиктік ормандарында, Оңтүстік Мексика мен Панамаға дейін тараған.

Ұзындығы тұмсығынан бастап құйрығының ұшына дейін 1,5 м-ден асады. Ерекше түрлерінің салмағы 8 келіге дейін тартады.

Қолда асыраса, он жылдай тіршілік етеді.

Құйрығы өте ұзын, тамағында екі шетінен қысыңқы қапшығы болады. Қысқа аяқтарында өткір тырнақтары бар. Осы тырнақтары арқылы ағаш арасында оңай қозғалады.

Артқы және алдыңғы аяқтарында жарғақсыз 5 саусағы болады. Тікенекті айдары жауларынан қорғануға көмектеседі.

Басқа кесірткелер сияқты жауының аузына құйрығын үзіп қалдырады. Біраз уақыт өткен соң құйрығы қайтадан өсіп шығады.

Маймақ аяқтарымен су бетін сарт еткізіп ұрып, кішкентай ауа қалташасын жасап алады, ол василисктің суға батып кетпеуіне көмектеседі.

Василиск ағаш басынан суға құлап түсіп, су бетімен алға қарай секундына 1,5 метр жылдамдықпен зуылдап жүгіреді.

Екі айдарлы василиск – тек Латын Америкасына тән кесіртке.

Василиск жәндіктермен, арқан балықтармен, түрлі құрттар және шекшектермен қоректенеді. Кейде өсімдіктерді де жейді.

Жыртқыштардан оны қоршаған ортамен бірдей түске ене алатын қорғаныш реңі құтқарады.

Қауіп төнген кезде кейде суға секіріп түсіп, тез жүзіп кетуге тырысады. Айбат шегеді. Егер ол көмектеспесе, құйрығымен қатты ұрып жібереді, тістеп немесе тырнап алады.

Кейбір түрлерінің еті мен жұмыртқасы – Мексиканың батысындағы тұрғындардың ұлттық тағамы.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Ж 27 ЖАНУАРЛАР. - Алматы: «Аруна» баспасы. - 208 бет. - Сер.: «1100 қызықты дерек».