Жаңаөзендегі ереуіл (2024)

Жаңаөзендегі ереуіл — 2024 жылы 12 қарашада Маңғыстау облысындағы Жаңаөзен қаласында "Өзенмұнайгазға" қарасты "Бұрғылау жұмыстары басқармасы" (БЖБ) компаниясының жұмысшылары жұмысты тоқтатып, ереуілге шықты. 13 қарашада "Өзенмұнайгазға" қарасты тағы үш мекеме БЖБ-ның талаптарын қолдап, жұмысқа шықпаған.[5][6][7]

Маңғыстау облысындағы ереуіл (2024)
Дата

12 қараша 2024 жылы – 5 желтоқсан 2024 жылы

Орын

 Қазақстан, Маңғыстау облысы, Жаңаөзен қаласы[1]

Себеп
  • ӨМГ зейнеткерлері мен денсаулығынан айырылған мұнайшылардың балаларын тікелей штатқа алу;[2]
  • Жаңаөзен қаласында жұмыссыздық мәселесін шешу;[2]
  • Ұжымдық шартта 2013 дейін болған дербес еңбекақы төлеу жүйесін қайтару;[2]
  • машинистер мен операторлардың дәрежесін көтеру;[2]
  • 30% қосымша жалақы тәртібін төлеуді ұжымдық шартқа енгізу.[2]
Нәтиже
  • Рұқсатсыз акция тоқтатылды;[3]
  • ӨМГ бұрғылау жұмыстары басқармасының қызметкерлері толық құрамда жұмыс орындарына оралды;[3]
  • Түсіндіруді және талқылауды қажет ететін мәселелер заңнамаға және құқықтық тәртіпке қатаң сәйкестікте татуластыру комиссиясының отырысында қаралады.[3]
Тараптар күші
1 700 жұмысшы (Алғашқы күндері)
281 жұмысшы (кейін)[4]

Белгісіз

Жұмысшылардың талаптары

өңдеу

Жұмысшылар басшылыққа бес түрлі талап қойып отыр: ӨМГ зейнеткерлері мен денсаулығынан айырылған мұнайшылардың балаларын тікелей штатқа алу, Жаңаөзен қаласында жұмыссыздық мәселесін шешу, Ұжымдық шартта 2013 дейін болған дербес еңбекақы төлеу жүйесін қайтару, машинистер мен операторлардың дәрежесін көтеру, 30% қосымша жалақы тәртібін төлеуді ұжымдық шартқа енгізу.[5][7][8]

Барысы

өңдеу

Қараша

өңдеу

12 қараша: Рұқсат етілмеген акцияға алғашқы күндері 1700 адам қатысқан. Бірақ түсіндірме әңгімелерден кейін жұмысшылардың көпшілігі өз орындарына оралды.[9][10]

13 қараша: Ереуілшілермен «ӨзенМұнайГаз» компаниясының бас директоры Жанболат Саймағанбетов кездесті. Компания басшылығы қызметкерлердің талаптарын «заңсыз» деп атады.[11]

15 қараша: Ұлттық компания қызметкерлердің алты (бес) талабына егжей-тегжейлі талдау жасап, олардың әрқайсысына түсініктеме берді.[11]

19 қараша: Instagram-да «ӨзенМұнайГаз» компаниясының бас директоры Жанболат Саймағанбетовтың ереуілге қатысушылардың біріне қауіп төндірген бейнесі пайда болды. Сол күні ҚМГ-де 281 жұмысшы жұмысқа шығудан бас тартты.[11]

22 қараша: 22 қарашада ҚМГ басшысы Асхат Хасенов брифинг барысында 141 адам жұмысқа шықпағанын мәлімдеді.[12][13][14][15][11]

26 қараша: Жанболат Саймағанбетов жұмысшылардың жұмысты тоқтатқанына 14 күн толғанын атап өтіп, олардың талаптарын “заңсыз” деп атады. “Өзенмұнайгаз” АҚ-ның бас директоры 15–25 қараша күндері ереуілде тұрып, қызметке оралған жұмысшыларға жалақысының 50 пайызын төлеуге дайын екенін жеткізді. Ал ереуілді жалғастыратын жұмысшыларға жалақы жоқ екенін айтты. Ал ҚазМұнайГаз өкілдері жұмысшыларға бармай, тек баспасөз қызметі арқылы талаптарды орындай алмайтынын мәлімдеген.[16]

Желтоқсан

өңдеу

4 желтоқсан: Мекеме жұмысшыларының бірі желіде жариялаған видеода ереуілшілерге ҚазМұнайГаз өкілдері келгенін, алайда мардымды ештеңе демегенін айтады. Бекзат Абайылданов мұнайшыларға 5 адамдық топ болып Астанаға келіссөзге баруды ұсынған. Алайда ереуілшілер ұсыныстан бас тартқан.[17]

5 желтоқсан: «Өзенмұнайгаз» АҚ (ӨМГ) бұрғылау жұмыстары басқармасы қызметкерлерінің кәсіподағымен кезекті келіссөздер жүргізілді. Ереуіл аяқталды.[3]

Салдары

өңдеу

Журналистердің ереуілді жалғастыратындар жауапқа тартыла ма деген сауалына: "заңнамаға сәйкес шаралар қабылданады" - дейді Хасенов. Сондай-ақ, ҚМГ басшысы ереуілдің салдарынан өндірістік шығындар тәулігіне шамамен 100 тоннаны құрайтынын хабарлады.[12][13][18]

Қыркүйектегі ереуіл

өңдеу

«Kunan Service» және «Akadi Holding» компанияларының 150-ге жуық жұмысшысы жалақыны бір жарым есеге көтеруді және ұйымдарды біріктіруді талап етті.[19]

Жұмысшылар «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ және «ҚазМұнайГаз» басшыларымен кездескенімен келіссөздерден нәтиже шықпағанын айтты.[20]

Қазандағы ереуіл

өңдеу

Қазан айында Жаңаөзендегі «Кезби» мұнай сервисі жұмысшылары ереуілге шықты. Олардың жұмысқа шықпағанына бір тәулік өтіп, ереуілге шыққан мұнайшылар осылайша кәсіпорынның жұмысын тоқтатып тастады. «Кезби» компаниясында 1200 адам жұмыс істейді, ереуілге шамамен жүзге жуық адам шықты.[21][22]

Маңғыстау облысының әкімдігі кәсіпорынның жекеменшік екенін алға тартып, жауап беруден бас тартты.[23]

Тағы қараңыз

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Забастовка в Жанаозене: в “КазМунайГазе“ ответили на требования работников “Озенмунайгаза“  (орыс.).
  2. a b c d e "Құйтұрқылықтар жүріп жатыр". Жаңаөзендегі жұмысшылар ҚазМұнайГаз алдымызға келсін дейді  (қаз.).
  3. a b c d Забастовка прекращена: работники АО «Озенмунайгаз» вышли на работу  (орыс.).
  4. КМГ: Призываем сотрудников «Управления буровых работ» выйти на работу  (орыс.).
  5. a b Жаңаөзенде ереуіл: Бұрғылау компаниясының жұмысшылары басшылыққа 5 талап қойды  (қаз.).
  6. Жаңаөзендегі ереуіл, санкция салқыны, түрмедегі аштық – AzatNEWS  (қаз.).
  7. a b «Біреуің де араласпаңдар»: Өзенмұнайгаздың бастығы ереуілге шыққан жұмысшысын қорқытқан видео тарады  (қаз.).
  8. Жаңаөзендегі ереуіл: Хасенов ол жаққа барғысы келмейді, Сәтқалиевтің оған алып-қосары жоқ  (қаз.).
  9. В КМГ сделали заявление касательно ситуации в Озенмунайгаза  (орыс.).
  10. «ҚазМұнайГаздан келсін, сөйлесеміз». Жаңаөзенде жұмысшылар ереуілі жалғасып жатыр  (қаз.).
  11. a b c d Очередная забастовка нефтяников в Жанаозене: хронология событий  (орыс.).
  12. a b Глава КМГ призвал всех бастующих в Жанаозене сотрудников буровой компании вернуться к работе  (орыс.).
  13. a b Жаңаөзендегі мұнайшылар ереуілі - Басқарма төрағасы жаңа мәліметтерді бөлісті  (қаз.).
  14. Ресейдің "ашуы", Тоқаевтың тапсырмасы, Жаңаөзендегі ереуіл AzatNEWS  (қаз.).
  15. Глава КМГ призвал всех бастующих в Жанаозене сотрудников буровой компании вернуться к работе  (қаз.).
  16. "ҚазМұнайГаз" келмейді", "жалақы төленбейді". Өзенмұнайгаз басшысы ереуілшілерге мәлімдеме жасады  (қаз.).
  17. «ҚазМұнайГаз-дан құдалар келді». Жаңаөзендегі ереуілшілерге барған ҚМГ орынбасары не деді  (қаз.).
  18. Жаңаөзендегі ереуіл қанша шығын әкелді?  (қаз.).
  19. 150 рабочих объявили забастовку на месторождении в Мангистау  (орыс.).
  20. Маңғыстаудағы кен орнында 150 жұмысшы ереуілге шықты  (қаз.).
  21. Нефтяники в очередной раз устроили забастовку в Жанаозене  (орыс.).
  22. Жанаозенские нефтяники снова вышли на забастовку  (қаз.).
  23. Маңғыстаулық мұнайшылар тағы да ереуілге шықты  (қаз.).