Жаңа Испания

Жаңа Испания (Испанша: Virreinato de Nueva España [birejˈnato ðe ˈnweβa esˈpaɲa]; Науатльше: Yankwik Kaxtillan Birreiyotl), Испан империясының Америка құрлығын басып алу кезіндегі аумақтарды біріктірген саяси құрылым болған. Астанасы Мексико қаласы болды. Жаңа Испания юрисдикциясына Солтүстік Американың көп бөлігі, кейін Мексика мен АҚШ-тың оңтүстік-батысы болған аумақ, Калифорния, Флорида, Луизиана жерлері, сонымен қатар, Орталық Америка, Кариб аралдары мен Оңтүстік Американың солтүстігіндегі кейбір аумақтар, Тынық мұхитындағы архипелагтар, Филипиндер пен Гуам аумақтары жатқан. Қосымша, Азиядағы колониялар қатарына испаниялық Формоса (Тайвань аралы) да қатар кірген.

1763-1801 жылдардағы Жаңа Испания территориясы

Жаңа Испания патшалығы Ацтек империясы жаулап алынғаннан кейін 1521 жылдың 18 тамызында құрылған. Алғашқы экспедицияларға қаржыны Изабелла патшайым бөліп бастаған. Жаңа Испания Испания Патшалығына толықтай бағынғанымен, ол колония ретінде емес, Испан коронасының бір бөлшегі болып есептелінді және оның басшысы испан монархы болған.

Ауа-райының әсері, топографиясы, астанасы мен Мексика шығанағы жағалауында орналасқан Веракруc порты, байырғы халық саны мен алуандығы, минералды ресурстардың қолжетімділігі секілді факторлардың әсерінен Жаңа Испанияның өңірлік бөлінісі жоғары түрлі деңгейде болды. Орталық және оңтүстік Мексика аумағында халық көп болуына байланысты әлеуметтік, саяси және экономикалық ұйымдасу кешенді болғанымен, күмістің табиғи қорларының аз болуы әсерінен испан қоныстанушылары бұл аймаққа қатты қызыға қоймаған. Керісінше, Солтүстік Мексика аумағы құрғақ және таулы болуына байланысты байырғы халықтың басым бөлігі көшпелі және жартылай көшпелі өмір сүрген.