Түсіндірме сөздікте бұл сөздің бір мағынасына берілген анықтама — әуес, құмар, таңсык. «Біз алып келген жидені жеңсік көріп, үлкендер де қаузайды» (Ө. Қанахин, Жер бас.). Өз тарапымыздан қоса кететін жайт — бұл сөз «ас», «тамақ» сөздерімен жиі тіркесіп, «жеңсік ас», «жеңсік тамақ» болып та айтыла береді. Осыған қарағанда мұның өзі тамақпен байланысты. Соның сапасын анықтарлық сын есім қызметін атқарған ба деп қаласың. Осы болжамымызды кейбір түркі тілдерінің дерегі қуаттай түседі. Мысалы, тува тілінде «чемзиг» тұлғасы біздің тіліміздегі «нәрлі», «дәмді» мағыналарында қолданылады. «Чемзиг» тұлғасы қазақтар қолданысында «жеңсік» қалпына дейін өзгеріп, көбіне тұрақты тіркестерде сақталған. Сонымен бірге кейін келе «әуес, таңсық» сияқты мағыналарды да қосып алған.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-2459-6