Жирен құтан (лат. Ardea purpurea) — ескекаяқты құстар отрядының құтандар тұқымдасына жататын құс.

Жирен құтан
Ересек пен балапандар
Ересек пен балапандар
Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Ескекаяқты құстар
Тұқымдасы: Құтандар
Тегі: Ardea
Түрі: A. purpurea
Екі-есімді атауы
Ardea purpurea
(Linnaeus, 1766)
Ardea purpurea


Тұрақты жұп құрады. Қазақстанның оңтүстік және батысындағы аудандарда мекендейді. Кейде қошқыл түсті болып келеді, сондықтан қошқыл құтан деп те аталады. Қанатының ұзындығы 36 — 37 см, салмағы 1,25 кг-дай. Ескі қамысты немесе қоғалы қопаға шоғырласып, кейде жеке жұп болып ұя салады. өядағы 3 — 5 жұмыртқаны мекиені мен қоразы кезектесіп басады. Балапандары 24 — 28 күнде жұмыртқаны жарып шығып, 6 аптадан соң қанаттанып, ұядан ұшады. Жирен құтан ұсақ балықтармен, бақалармен, кесірткелермен, сарыбас жыландармен, ұсақ жәндіктермен, кейде тышқан және егеуқұйрықпен қоректенеді. Жирен құтан — жыл құсы. Қазақстанға наурыз айында ұшып келіп, қазан айында жылы жаққа ұшып кетеді. Кейбір Жирен құтандар Қазақстанның оңтүстікнде қыстап та қалады. Жирен құтан Азия (көкқасқа) шегірткелерін жеп, ауыл шаруашылығына пайдасын да тигізеді.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. "Қазақ Энциклопедиясы"