Жоғарывольтті ажыратқыш

Жоғарывольтті ажыратқыш — токты қосу және өшіру үшін арналған коммутациялық аппарат.[1] Ажыратқыш электрқондырғыларда орнатылатын негізгі құрылғы, тізбекті кез-келген режимде ажыратады. Ол түйіспе, доғаны сөндіретін камера, оқшаулағыш, ток өткізгіш бөлік және жетекші механизмнен (электрмагнитті жетек, қол жетегі) тұрады.

110 кВ кернеуге арналған үш фазалық майлы ажыратқыш

Жоғарывольтті ажыратқыштар электрлік станцияларда және қосалқы станцияларда пайдаланылады. Номиналды кернеуі 6 кВ-тан 500 кВ-қа дейін жетеді.

Ажыратқыштарға қойылатын талаптар келесі:

  • Кез-келген токты сенімді түрде өшіру
  • Әрекет шапшаңдығы
  • Түйіспелерін тексеру оңайлығы
  • Өрт және жарылу қауіпсіздігі

Параметрлері

өңдеу
  1. Номиналды кернеу Uном
  2. Номиналды ток Iном
  3. Номиналды ажырату тогы Iоткл.ном — ажыратқыш өшіре алатын максималды ток мәні

Жіктелуі

өңдеу

Майлы ажыратқыш

өңдеу

Ең алғаш пайда болған ажыратқыш. Түйіспелері болат бактың ішінде орналасқан. Бактың ішіне май құйылады. Өшірген кезде түйіспелер арасында доға пайда болады, бұл кезде май буланады, пайда болған бу доғаны сөндіреді.

Ауалы ажыратқыш

өңдеу

Ауалы ажыратқышта доға сығылған ауамен сөндіріледі. Электрлік түйіспелер және ток өткізгіш бөліктері фарформен оқшауланады. Бұл ажыратқыштардың артықшылығы май ажыратқыштарынан қарағанда өрт және жарылу қаупі жоқ

 
6-10 кВ вакуумдық ажыратқыш

Элегазды ажыратқыш

өңдеу

Элегаз SF6 бұл инертті газ. Оның электрлік беріктігі ауадан қарағанда 2-3 есе жоғары. Бұл ажыратқыштардың ажырату қабілеттігі қалған түрлерінен қарағанда жоғары, оның кемшілігі элегаздың қымбат болуында.

Вакуумды ажыратқыш

өңдеу

Вакуум ауадан қарағанда электрлік беріктігі жоғары. Көбінесе вакуумдық ажыратқыштарды жабық тарату құрылғыларында пайдаланады.

Дереккөздер

өңдеу
  1. ҚР Әділет Министрлігі Электр қондырғыларын орнату қағидаларын бекіту туралы. Тексерілді, 12 қараша 2023.