Жұмыс сипаты ілімі

Жұмыс сипаты ілімі - АҚШ ғалымдары Richard Hackman мен Greg Oldham ұсынған теория. Олардың ойынша жұмыс атаулының керемет орындалуын белгілейтін ортақ ережелер бар, олар: Жұмыстың мәнділігі, жауапкершілігі және жұмыс міндетін дұрыс түсіну қатарлылар. Бұл ережелерге түйін болған бес негізгі сипат бар, олар:

1. Өнер түрлішелігі（skill Variety）- Кез келген жұмыстың орындалуы үшін көп түрлі өнер керек. Қызметкер көп түрлі өнерді игерсе, ол істі тіпті де жақсы істей алады.
2. Міндет бірлігі（task Identity）- Егер қызметкер тек өз саласын ғана емес, бүкіл саланы түсінсе, бүкіл жұмысқа міндеттенсе, оның белсенділігі тіпті де зор болады. Міндет бірлігі қызметкерлер міндетінің бәріне ортақтастырылуы болмақ.
3. Міндет мәнділігі（task Significance）- Егер қызметкер жұмысты істеп қана қоймай, оны істеуден рахат ала алса, міне сонда істің өнімділігі артады.
4. Автономия（Autonomy）- Жұмыстағы еркіндік, дербестік, басқаруға араласу жұмыс өнімділігін көтереді. "Жетелеген тазы түлкі алмайды демекші, дербес шешім ету мен өзіндік еркіндік болмаса жұмыс жасанды ғана, қолдың ұшымен ғана орындалады.
5. Аңыс（Feedback）- Жұмыс анық, нақты, жіңішке бөлінуі, пайда беретін нақты жоспарлар болуы тиіс. Орындалған істен аңыс уағында алынып отырса, ол келесі кезекте істі жақсартуға көмегі тиеді.

Бұл 5 сипатқа сай бес нәтиже болады: олар мотивация (motivation), қанағаттану (satisfaction), көрсету (performance), жоспарлылық (absenteeism), жұмыс мөлшері (turnover) қатарлылар. Олардың ойынша мотивацияның формуласы:

${\text{MPS}}={\frac {\text{Skill Variety+Task Identity+Task Significance }}{\text{3}}}\times \;{\text{Autonomy}}\;\times \;{\text{Feedback}}$