Зинаида Николаевна Гиппиус
Зинаида Николаевна Гиппиус ( зайыбының тегі бойынша Мережковская; 8 (20) қараша 1869, Белёв, Ресей империясы— 9 қыркүйек 1945, Париж, Франция) — орыс ақыны, жазушы, драматург, әдебиет сыншысы, орыс мәдениетінің "Күміс ғасырының" көрнекті өкілдерінің бірі.
Биографиясы
өңдеуЗинаида Николаевна Гиппиус 1869 жылы 8 (20) қарашада Белев (қазіргі Туль облысы) қаласындағы орыстанған неміс ақсүйектер отбасында дүниеге келген. Әкесі, Николай Романович Гиппиус, танымал заңшы. Ол біраз уақыт Сенатта обер-прокурор болып қызмет атқарады; анасы Анастасия Васильевна Степанов жерінен шыққан. Ол Екатеринбург қаласындағы обер-полицмейстердің қызы. Әкесінің қызметіне байланысты отбасы бір қаладан басқа қалаға көп көшетін. Осының нәтижесінде Зинаида мектеп білімін толық алмады. Көптеген білім орындарында үздіксіз білім ала алмай, үй бала тәрбиелеушілерімен бірге емтихандарға дайындалатын.
Әдебиеттегі қызметінің басы
өңдеуБастапқыда Гиппиус және Мережковский құпия келісім жасасты: Гиппиус тек қарасөзбен, ал Мережковский поэзиямен айналысады. Өмірлік жолдасының өтініші бойынша біраз уақыт (Крымда) Байрановскийдің «Манфредасын» аударады. Бірақ бұл әрекет сәтсіздікке ұшырайды. Ақырында Мережковский өзі келісімді бұзатындығы жайында айтады. Ол «Жолдан тайған Юлиан» жайында роман жазуды ұйғарады. Сол кезден бері екеуі де көңіл-күйлеріне байланысты өлең де, қарасөз де жазатын болады.
Петербургте Мережковский Гиппиусті көптеген әдебиетшілермен таныстырады. Алғашқы болып танысқандардың бірі – А. Н. Плещеев болған. Ол қонаққа келген кезде өзімен бірге «Северный вестник» журналының редакторлық портфолиясынан (онда поэзия бөлімін басқарған) кейбір өлеңдер алып келеді. Жаңа таныстарының қатарында – Я. П. Полонский, А. Н. Майков, Д. В. Григорович, П. И. Вейнберг болды; ол жас ақын Н. М. Минск және «Северный вестник» журналының редакциясымен жақын араласады. Сонымен қатар жақсы араласқан адамдарының бірі сыншы А. Л. Волынский еді. Бағыты «позитивизмнен идеализмге» негізделген жаңа бағытты ұстанатын журналмен жазушыны алғашқы әдеби тәжірибелері байланыстырады. Осы кезде ол көптеген қалалық журналдардың редакторларымен байланыста болып, көпшілікке арналған дәрістер мен әдеби кештерге баратын. Петербургтің әдеби өмірінде елеулі рөлі бар Давыдовтар отбасымен танысады (А. А. Давыдова «Мир Божий» журнал шығаратын). В. Д. Спасовичтің Шекспирге арналған үйірмесіне қатысатын. Ол үйірмеге танымал қорғаушылар мүше болған (негізінен князь А. И. Урусов) және де Зинаида Орыс Әдеби қоғамның қызметкер-мүшесі болады.
Гиппиус поэзиясы
өңдеуМурузи Үйі
өңдеуҚоғамдық қызметі
өңдеуГиппиус 1899—1901 жылдарда С. П. Дягилевтің үйірмесіне қатысты. Үйірме «Мир искусства» журналының аймағында топтасқан болатын және осында жазушының алғашқы әдеби-сын мақалалары басыла бастаған. Ол мақалаларында ер адамдар есімдерімен белгіленетін (Антон Крайний, Лев Пущин, Товарищ Герман, Роман Аренский, Антон Кирша, Никита Вечер, В. Витовт). Гиппиус өз бойында қалыптастырған философиялық ойлар мен символизмнің эстетикалық бағдарламасын ұстанатын. Зинаида Николаевна «Мира искусства» журналынан жұмыстан кеткен соң, 1910-1914 жылдарда «Новый путь» (еншілес редакторы болған), «Весы», «Образование», «Новое слово», «Новая жизнь», «Вершины», «Русская мысль» журналдарында сыншы ретінде (прозаик ретінде шығармалары бұрын да басылған болатын) қызмет атқарады. Сонымен қатар «Речь», «Слово», «Утро России» газеттерінде жұмыс жасады. Ең үздік сыналған мақалалар өзінің «Литературный дневник» (1908) атты кітабына іріктеліп алынды. Гиппиус орыс көркем мәдениетін жағымсыз тұрғыда бағалады, оның себебін өмірдің діни негіздерінің дағдарысымен және өткен ғасырдағы әлеуметтік құндылықтардың күйреуімен байланыстырады. Гиппиус суретшінің әуестігін «христиан» болуға бағытталған «өмірге тікелей және белсенді әрекетінен көрді»
1905—1908
өңдеу1908—1916
өңдеуГиппиус және төңкеріс
өңдеу1920—1945
өңдеуЖанұясы
өңдеуЖеке өмірі
өңдеуШығармалары
өңдеуПоэзия
өңдеу- «Собрание стихотворений». Книга первая. 1889—1903. Книгоиздательство «Скорпион», М., 1904.
- «Собрание стихотворений». Книга вторая. 1903—1909. Книгоиздательство «Мусагет», М., 1910.
- «Последние стихи» (1914—1918), издание «Наука и школа», Петербург, 66 сс., 1918.
- «Стихи. Дневник 1911—1921». Берлин. 1922.
- «Сияния», серия «Русские поэты», выпуск второй, 200 экз. Париж, 1938.
Проза
өңдеу- «Новые люди». Первая книга рассказов. СПб, 1-е издание 1896; второе издание 1907.
- «Зеркала». Вторая книга рассказов. СПб, 1898.
- «Третья книга рассказов», СПб, 1901.
- «Алый меч». Четвёртая книга рассказов. СПб, 1907.
- «Чёрное по белому». Пятая книга рассказов. СПб, 1908.
- «Лунные муравьи». Шестая книга рассказов. Издательство «Альциона». М., 1912.
- «Чёртова кукла». Роман. Изд. «Московское книгоиздательство». М. 1911.
- «Роман-царевич». Роман. Изд. «Московское книгоиздательство». М. 1913.
Драматургия
өңдеу- «Зелёное кольцо». Пьеса. Изд. «Огни», Петроград, 1916.
Сын және публицистика
өңдеу- «Литературный дневник». Критические статьи. СПб, 1908.
- Зинаида Гиппиус. Дневники
Сілтемелер
өңдеу- Зинаида Гиппиус. Сборник стихотворений на stroki.net
- Үлгі:Lib.ru
- Зинаида Гиппиус стихи в Антологии русской поэзии
- Зинаида Гиппиус «Сияния» — факсимильное воспроизведение книги стихов 1938 года с дарственной надписью автора из библиотеки Вячеслава Иванова в Риме
- Зинаида Гиппиус «Литературный дневник 1899—1907 годов»
- Борис Парамонов. Русская европеянка Зинаида Гиппиус. Эссе Мұрағатталған 3 қазанның 2008 жылы.
- Сочинения Гиппиус на сайте Lib.ru: Классика
- Зинаида Гиппиус в Антологии «Женская поэзия»(қолжетпейтін сілтеме)
- Посвящение Зинаиде Гиппиус
Бұл мақаланың сәйкес санаты қойылмаған. |