Иманқара (үңгір)

Иманқара үңгіріАтырау облысы, Жылыой ауданы, Құлсары қаласынан солтүстік – шығысқа қарай 60 шақырым жерде орналасқан.

Иманқара
Сипаттамасы
Тереңдігі25 м
Кіретін есік саны1
Орналасуы
47°14′30″ с. е. 54°16′22″ ш. б. / 47.2417° с. е. 54.2729° ш. б. / 47.2417; 54.2729 (G) (O) (Я)Координаттар: 47°14′30″ с. е. 54°16′22″ ш. б. / 47.2417° с. е. 54.2729° ш. б. / 47.2417; 54.2729 (G) (O) (Я) (T)
Ел Қазақстан
АймақАтырау облысы
Иманқара (үңгір) (Қазақстан)
Иманқара
Жылыой ауданыМақат ауданыҚызылқоға ауданыАтырауМахамбет ауданыИндер ауданыИсатай ауданыҚұрманғазы ауданыКаспий теңізіРесейМаңғыстау облысыБатыс Қазақстан облысыАқтөбе облысы
Иманқара

Сипаттамасы

өңдеу

Үңгір орналасқан таудың ұзындығы 2 шақырым, ені 300 м, биіктігі 200 м. Үстіңгі тегіс жазықта 18 қорған салынған. Олардың биіктігі 0,5-1 м, ал диаметрі 3-15 м. аралығында. Иманқара кешені Қазақстан аумағындағы өзіндік өркениеті болғандығын дәледейтін, адамзаттың тарихи дамуындағы маңызды кезеңдер туралы болжам жасауға мүмкіндік беретін көне қоныстар мен тұрақтардың қатарынан орын алады. Үңгірдің биіктігі 2 м, ені 2,5 метр. Тереңдігі 25 метр. Тік төртбұрышты болып қазылған. 3 дәлізден және қосалқы қуыстардан тұрады. Қосалқы дәліздер жасалған, қабырғаларында күрек, қайла іздері байқалады. Үңгір қабырғалары мен төбесі күйеден қарайған. Іштен шығарылған тау жынысы 10 метр қашықтықта үйіліп жатыр.

Тарихы

өңдеу

Тас ғасыры, ерте темір және қола дәуірлері кезеңінен қанжар, қола жебе, қола айна, шыны моншақ, қыш ыдыстар т.б.жәдігерлер табылған. Иманқара тауының қасиетіне табыну өз бастауын әріден алады. Ерте темір дәуірінен бастап адамдар табынатын әулиелі жерге айналған үңгір күні бүгінге дейін құпиясын сақтауда. Таудың үстінде тегіс жазықтықта орналасып, сарматтар жерленген тас обалар біздің эрамызға дейінгі V-ғасырдан сыр шертеді. Иманқара үңгірі туралы қай ғасырдың да өз аңызы бар. Алғаш табиғи үңгір түрінде пайда болған қуысты неолит дәуірінде алғашқы адамдар мекендеп, өсіп өнген. Оған үңгір маңындағы обалар мен қорымдар, оларға жасалған археологиялық экспедициялардың қорытындылары дәлел бола алады. Ел арасында 1944 жылы бұл үңгірге немістердің диверсиялық топтары жасырынған деген аңыз-әңгіме де бар. Ол туралы С.Шәкібаевтың «Үлкен Түркістанның күйреуі» деген шығармасында кеңінен баяндалған.[1], [2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Р.Харипова. Атыраудағы жеті нысан «Қасиетті Қазақстан» картасына енгізілді.
  2. М.С.Қасенов. Иманқара үңгірі. «Х.Досмұхамедов атындағы АтМУ хабаршысы» ғылыми журнал. Атырау 2006 ж. мамыр, №1