Иммунитет (мағыналары)

Иммунитет (лат. immunitas) — босап шығу, арылу, құтылу.

Иммунитет түсінігі биологияда, конституциялық құқықта, халықаралық құқықта қолданылады.

• Иммунитет биологияда — организмнің антигендік қасиеттері бар жұқпалы және жұқпалы емес бөгде заттарды, жұқпалы аурулар қоздырғышын немесе олар бөліп шығаратын кейбір улы заттарды қабылдамаушылық қасиеті және оларға қарсы тұру қабілеті.

• Иммунитет конституциялық құқықта – мемлекеттің кейбір санаттағы лауазымды адамдарының ешкім тиіспейтін пұрсаттылығы. Парламенттік иммунитет, президенттік иммунитет және сот иммунитетті болып ажыратылады.
  • Парламенттік иммунитет — депутатты оның барлық әрекеттері үшін, соның ішінде парламенттік міндеттерін атқару кезінде жасаған әрекеттері үшін де қамауға алып, сот алдында жауапқа тартуға тыйым салуды білдіреді.
  • Президенттік иммунитет — мемлекет басшысы өзінің міндетін атқарып тұрған кезінде тұтқындалмайтынын, қамауға алынбайтынын, сот алдында жауапқа тартылмайтынын білдіреді.
  • Сот иммунитеті бойынша, судья тиісті құзыретті органның келісімінсіз қылмыстық жауапқа тартылмайды, қамауға алынбайды, айдап әкелінбейді.

• Иммунитет халықаралық құқықта — мемлекеттік иммунитет және дипломатиялық иммунитет деп аталатын түрлері бар.
  • Мемлекеттік иммунитет – дербес мемлекетті шет ел сотының соттамайтындығын білдіреді. Дербес мемлекет иммунитетінің құқықтық негізі БҰҰ Жарғысымен баянды етілген мемлекет егемендігі болып табылады.
  • Дипломатиялық иммунитет – шетелдік дипломатиялық өкілдіктерге, олардың келген еліндегі басшыларына және қызметкерлеріне берілетін ерекше құқықтар мен пұрсаттылықтар.