Интероцепцияағзаның ішкі саңылаулары. Интероцепторлар қатарына механикалық және хеморецепторлар кіреді. Олар барлық ішкі мүшелерде кездеседі және сан алуан органикалық процестерге – қанның химиялық құрамы мен қысымының өзгеруіне, тканьдердің температурасының өзгеруіне, асқазанның толуының және т.б. өзгеруіне жауап береді.

Интероцепция кардиореспираторлық жүйе, асқазан-ішек жүйесі, ноцицептивтік жүйе, эндокриндік және иммундық жүйелер сияқты көптеген әртүрлі физиологиялық жүйелерге қатысады.

Қызмет етуі өңдеу

Интероинтероцепцияның қызмет етуі көбінесе санадан тыс жүзеге асады. Органикалық түйсіктер пайда болғанымен, тек диффуздық түрде организмнің жалпы күйін комфорт немесе дискомфорт, қысылу немесе босаңсу, мазасыздық немесе тыныштық түріндегі көбінесе эмоционалдық боялған күйін бейнелейді. И.М.Сеченов оларды «күңгірт сезімдер» деп атаған. Интероинтероцепцтяның қызметі тек 1930 жылдардан кейін ғана, Кеннонмен гомеостаз ұғымы ашылғаннан кейін ғана едәуір толық түсінікті болды. Ағзаның ішкі тепе-теңдік күйі немесе гомеостазис өмір сүрудің қажетті шарты болып табылады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Психология: Энциклопедиялық сөздік./ Бас ред. Б.Ө. Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 624 б.