Иректіс, берула (лат. Berula) – шатыршагүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық батпақ өсімдіктері.

Иректіс
түзу иректіс
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Apiales
Тұқымдасы: Apiaceae
Кіші тұқымдасы: Apioideae
Тайпасы: Oenantheae
Тегі: Berula
W.D.J.Koch
түрлері

4-5 түрі белгілі

Қазақстанда Іле, Күнгей Алатаулары мен Батыс Тянь-Шаньдағы Қаратаудың өзен-көл, жылғалар мен арықтардың жағалауларында өсетін 1 түрі – түзу Иректіс (В. erecta) бар. Оның биіктігі 50 – 60 см, тамыры шашақталған, сабағының іші қуыс, сырты жіңішке тілімденген. Жапырақтары негізінен судың ішінде жатады, су бетіне шыққандарының сағақтары әлсіз, ұзынша немесе қауырсынды тілімденіп келеді. Тостағанша жапырақшаларының жіңішке тісшелері анық көрінеді, күлтелері ақ түсті, пішіндері жұмыртқа тәрізді. Гүлдері 15 – 20-дан топталып, шатырша гүлшоғырын құрайды. Шілде айында гүлдеп, тамызда жемістенеді. Жемісі домалақ, ұзындығы 2 мм-дей болады[1]

Түрлері өңдеу

  1. Berula bracteata (Roxb.) Spalik & S.R.Downie
  2. Berula burchellii (Hook.f.) Spalik & S.R.Downie
  3. Berula erecta (Huds.) Covilleтүзу иректіс
  4. Berula imbricata (Schinz) Spalik & S.R.Downie
  5. Berula repanda (Welw. ex Hiern) Spalik & S.R.Downie

Дереккөздер өңдеу

  1. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9

Сыртқы сілтеме өңдеу

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Berula