Ирула
Ирула (өз атауы: ирулига, солигару, иллигару) — Оңтүстік Үндістанда тұратын халық.[1] Негізінен Керала, Карнатака, Тамилнад штаттарында тұрады.[2] Саны 10 мың адам.[3]
| Ирула | |
| ирулига, солигару, иллигару | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
10 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Этнонимі
өңдеуИрулар тамил және малаялам тілдерінде «қараңғы адамдар» дегенді білдіреді, Irular түбірінен, олардың қара терісіне қатысты «қараңғылық» дегенді білдіреді.[4]
Тілі
өңдеуДравид отбасының тамил тілінде сөйлейді.[5]
Діні
өңдеуДіні – вишнуизм және анимизм; өздерінің діни қызметкерлері бар және брахмандарды мойындамайды.[6]
Таралу аймағы және халқы
өңдеуИрулалар Үндістанның оңтүстігіндегі екі штатта - Тамил Наду мен Кералада тұрады. Тамил Надуда олар Нилгирис, Коимбатор, Эрода, Намаккал, Салем және Дхармапури аймақтарында тұрады. Кералада Палаккад пен Аттапади және Валаяр панчаяттарында тұрады.
Олар Коимбатордағы төрт талукта, атап айтқанда Оңтүстік Коимбатор, Солтүстік Коимбатор, Авинаши және Мадатукуламда тұрады.
Коимбатор ауданында 139 ауылдан тұратын 40 елді мекенде 4254 ирула тұрады. Веттакада Ируланың 100-ге жуық ауылы орманды жерлерде немесе терең таулы джунглилерде орналасқан. Сирувани шоқыларында орналасқан 14 ауылдан тұратын 4 тайпалық елді мекен бар.
Керала халық санағы штаттағы 0,23 км² аумақты қамтитын 9 елді мекенде тұратын 189 отбасынан 756 ирулаларды анықтады.[7]
Кәсібі
өңдеуИрула өзінің көп ғасырлық кәсібі - улы жыландарды: көзілдірікті кобраларды, Расселл жыландарын және азиялық бонгарларды аулаумен қызықты. Оның үстіне, ирулалар өздерінің жұмысында ептілікке қол жеткізді, тіпті кішкентай балалар да жыландарды ұстайды, ал жалпы, кейбір мәліметтерге сәйкес, Ирулалар тіпті улануға қарсы иммунитетті дамытқан.
Бұрын жыландар терісі үшін жиналса, 1972 жылы жылан аулауға тыйым салатын заң қабылданып, бұл тайпаның өмірін қатты шайқады. Онсыз да өте кедей, негізгі табыс көздерінің бірінен айырылып қала жаздады. Бірақ көп ұзамай олар заманауи шындыққа сәйкес келетін жаңа, тамаша жол тапты. Олар жыландарды алуды жалғастырды, бірақ тері үшін емес, сарысу алу үшін.
Олар жыландарды ұстайды, содан кейін терімен жабылған сазды құмыраларды тістеуге мүмкіндік беріп уларын алады. Процедураны бірнеше рет қайталағаннан кейін, олар жыланды босатады. Удан сарысуын жасап ауруханаларға жеткізеді. Ирула жұмысының арқасында қазір бүкіл Үндістандағы ауруханалар дәрі-дәрмектермен жабдықталған. Жұмысты ұйымдық кооператив болып атқарып, олар мемлекеттік квоталар бойынша жұмыс істейді. Бір жыланды ұстау үшін олар 4-5 доллар алады, бұл жақсы ақша болып саналады.
Ирулалар жылан аулаудан басқа балық аулаумен, көмір өндірумен, сондай-ақ күріш диірмендерінде, кірпіш зауыттарында жұмысшы ретінде жалданып жұмыс жасайды.[8]
Өмір салты
өңдеуРулық бөліну сақталған. Неке патрилокалды, қалыңдық үшін төлем қолданылады. Ажырасу өте оңай, кішкентай балалар анасымен, ал ересектер әкесімен қалады. Көп әйел алу жиі кездеседі.[9]
Дәстүрлі баспаналары
өңдеуОлар бір-біріне жақын орналасқан 6-7 лашықтардан тұратын шағын ауылдарда тұрады.[10]
Дәстүрлі киімдері
өңдеуЕрлер киімі - жамбасқа тағатын белдік, ал әйелдер киімі - үнді сариіне ұқсас көйлек.[11]
Сілтеме
өңдеу
Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Ирула
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула адамдары. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.
- ↑ Ирула. Тексерілді, 20 тамыз 2024.