Иса Омарұлы Байтөлин

Иса Омарұлы Байтөлин 1928 жылы 15 қаңтарда Түркістан қаласында туған. Қазақ. С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің биология факультетін (1952), биолог; С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің аспирантурасын бітірген (1955). Биология ғылымдарының кандидаты (1963), докторы (1979). Докторлық диссертациясының тақырыбы: «Қазақстанның қуаң аймағындағы өсімдіктердің тамырлық жүйесінің экоморфозы». Ботаника кафедрасының профессоры (1980). ҚазКСР Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі (1983), академигі (1989). Халықаралық экологиялық реконструкция академиясының академигі (1992). «Ауылшаруашылық өсімдіктердің тамыр жүйесі» (1976), «Қазақстанның аридтік аймағы өсімдіктерінің тамыр жүйесі» (1979), «Қазақстанның аридтік жағдайларындағы ағаш интродуценттердің тамыр жүйесі» (1983), «Қазақстандағы өсімдіктер интродукциясына жүйелік-экологиялық ыңғай» кітаптарының авторы. 1955 жылдан - ботаника бағының меңгерушісі, дарвинизм және генетика кафедрасының ассистенті, аға оқытушысы. 1964жылдан-ботаника кафедрасыныңдоценті. 1967 жылдан - биология факультетінің деканы. 1973 жылдан С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті ботаника кафедрасының меңгерушісі. 1975 жылдан - Қазақ Ғылым академиясы бас ботаникалық бағының директоры. 1983 жылдан - ҚазКСР ҒА Ботаника институтының директоры. 1988 жылдан - ҚазКСР ҒА биологиялық ғылымдарының бөлімшесінің академик-хатшысы. 1990 жылдан - ҚР ҰҒА вице-президенті. 1994 жылдан - ҚР ҒА - Ғылым министрлігі фитоинтродукция ботаникасы институтының дирекюторы. 1995 жылдан - ҚР Министрлер кабинеті жанындағы Бас гидрометеорология басқармасына қарасты Қазақ қоршаған ортаны қорғау және климат мониторингі ғылыми-зерттеу институтының директоры. Бүкілодақтық ботаникалық қоғамның мүшесі (1951 - 1990). ҚР МАК биологиялық пәндер Сараптама көңесінің төрағасы (1975-1997). «Известия МН-АН РК», «Ботанический журнал», «Экология және климат» журналдары редакциялық алқасының мүшесі. Ризологтардың халықаралық қоғамының мүшесі (1975-1997). Ботаника мамандығы бойынша кандидаттық және докторлық дисертация қорғау жөніндегі мамандандырылған кеңестің төрағасы (1976-1995). Қазақстан ботаниктері қоғамының төрағасы (1983-1997).

«Қазақстанның өсімдіктер әлемі, оның қорларын халық шаруашылығында тиімді қолдану және қорғау» проблемасы жөніндегі кеңестің төрағасы (1983-1997). Халықаралық академияның мүшесі (1992). АҚШ-қа жасалған америка-кеңес ботаникалық экспедициясына бірнеше рет қатысқан. «Құрмет белгісі» (1986), «Құрмет» (2005) ордендерімен; «Ерен еңбегі ушін» (1970), «Жоғары мектептің озаты» (1971), «Тың жерлерді игергені үшін» (1984), С.П. Королев атындағы медальдарымен; ҚазКСР Жоғарғы Кеңесінің құрмет грамоталарымен (1978, 1980); «Республика алдындағы еңбегі үшін» төске тағатын белгісімен (1980) марапатталған. ҚазКСР Еңбек сіңірген ғылым қайраткері.[1]

Иса Балтуев 1921 жылы 24 мамырда қайтыс болды

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011 жыл. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2