Уикипедия

Исламдағы жыныстық өмір әдебі

Исламдағы жыныстық өмір әдебі — мұсылманның жыныстық өміріне қатысты шариғат белгілеген ережелер мен ұсыныстар жиынтығы. Исламда жыныстық қатынасқа тек некелі жарымен не күңімен ғана түсуге рұқсат етіледі, басқасы зина боп саналып, шариғат бойынша қудаланады. Сондай-ақ анал сексіне, етеккір, босанғаннан кейінгі қан кету, дерт пен ораза кезіндегі жыныстық қатынасқа да тыйым салынады.

Алғашқы неке түні мұсылман күйеуі жаңа үйленген әйелінің асты-үстіне түсіп, сый көрсетіп, онымен бірге намаз оқуы керек , алда ол кем дегенде төрт айда бір рет әйелімен жыныстық қатынасқа түсіп, барлық әйеліне бірдей көңіл бөлуге міндетті (бірнеше әйел алса). Үйленген әйелі пәк болса, күйеуі онымен жеті күн бойы бірге болуы керек, ал әйел бұған дейін үйленген болса, онда үш түн де жеткілікті . Қатынас алдында арнайы дұға оқып, жасырынып айналысқан жөн .

Қасиетті мәтіндердегі нұсқаулар болмаса, Исламда орал сексіне рұқсат етілген , ал анал сексі , мастурбация , зоофилия топтық секс және лесбиандықты діндарлардың көбі тыйым салынған деп санайды. Гомосексуал ерлер мен зорлаушылар өлім жазасына кесіледі .

Ислам мүшеқап пайдалануға және жыныстық қатынасты үзуге рұқсат береді, алайда ғұламалар ұрық ананың өміріне қауіп төндірмеса, түсік жасатуға тыйым салады .

Исламдағы секс жайлы түсінік

өңдеу

Исламда адам өміріндегі бар жағдай сипатталған[1]. Некеге, оның ішінде жыныстық қатынасқа қатысты шариғаттың басты мақсаты — адамның табиғи жыныстық құмарын қандыру, әрекеттің таза болуын, екі адамның жақындасуын, мұсылман санының артуын қамтамасыз ету және арсыз әрекеттер мен зинақорлықтан тартындыру[2]. Араб тілінде неке деген сөзбе-сөз «шағылысу» деп аударылса, шариғатта отау құрғандардың бірін-бірі қандыруға рұқсат беретін келісімі дегенді білдіреді[3]. Зинақорлықтан тартынатындар үшін неке міндетті, ал құмарлығы жоқтарға, аурулар мен қауқарсыздарға қажетсіз боп саналады[4]. Мұсылман жар таңдауда оның тақуалығы мен таупықтығынан бөлек, ұрпақ өрбіте алуына қарауға тиіс[5].

Бұл турасында Мұхаммед пайғамбар былай дейді:

  Уа, жастарым! Қаржылай мүмкіндіктерің бар болса, үйленіңдер, ақиқатында осылайша көздеріңді де, жыныс мүшелеріңді де қорғай аласыңдар. Ал қолынан келмегендер ауыз бекітсін, расында ауыз бекіту нәпсіні жеңуге көмектеседі.[6]  

Жыныстық ағарту

өңдеу
Тағы қараңыз: Жыныстық ағарту

Өзге де әлем діндерімен салыстырғанда ислам жыныстық ағарту тақырыбында ілгері екені белгілі[7], десе де ешбір мұсылман елінде жыныстық ағарту оқу бағдарламасына жеке пән боп енбеген, ол тек діни сауат ашуда оқытылады. Жыныстық ағартудың кей сұрақтарын мұсылмандар құп көрмеуі мүмкін: жыныстық ағарту исламдағы отбасы тұжырымдамасына қайшы деп қабылдануы мүмкін; жыныстық ағартуда айтылатын кей дүниелердің мұсылман түсінігіндегі әдептілік пен сыпайылыққа сәйкес келмеуі; кей мұсылмандар жыныстық ағартудағы әрекеттерді «күнә» деп қабылдауы мүмкін.[8]

Келісім жасы

өңдеу
Тағы қараңыз: Кәмелеттік жас

Шариғатта кәмелет жас пен жыныстық қатынасқа келісім жасы кесіп айтылмаған. Мұсылман балиғат жасқа толғанда мүкәлләф (сөзбе-сөз «міндетті») атанады. Ұлдарда жыныстық жетілу белгілеріне ұйқы кезіндегі не өңіндегі еріксіз шәует шығару, қасағасына жүн шығуы жатады, ал қыздарда етеккірдің келуі мен жүктілік[9][10]. Ұл не қыз 15 жасқа толып, – жыныстық жетілу белгілері көрініс бермесе де мүкәлләф атанады[11].

Құранның кей аяттарында ([Құран 4:3], [Құран 65:4]) балиғат жасқа толмаған (еттеккірі келмеген) қызға үйленуге рұқсат етілетіні жазылған. әл-Бұхари, Мүслім, Ахмад ибн Ханбал, Әбу Дәуд, ән-Нәсәи, әд-Дарими, Ибн Маджаһ пен Әл-Байһақи сынды хадис жинақтаушыларының жинақтарында келтірілген сенімді хадиске сәйкес Мұхаммед 18 жастағы Айшаға үйленіп, жыныстық қатынасқа түскен, (анығын бір Алла біледі)[пікір 1]. Алайда Ибн Шубрума секілді кей мұсылман ғұламалары әкелерге өз қыздарын тек кәмелетке толғанда және келісімін өзі бергенде ғана тұрмысқа берсін деп айтқан. Сондай-ақ неке құрмақшы жастардың жасы бір-біріне сәйкес болуы шарт, әйтпегенде ол неке жарамсыз болмақ[12].

Ибн Қудама өзінің «әл-Мұғни» деген кітабында: «Ибн әл-Мұнзир былай дейді: „Бізге ұстаздық еткен білім иелерінің барлығы әкесі кәмелетке толмаған әрі пәк қызын әлгі бала қызымен жасты болса, тұрмысқа беруге болады деген тоқтамға келген. Қыз некеден бас тартып, тартынса да еркінен тыс тұрмысқа беру рұқсат етіледі.“» деп жазады[13]. Кәмелет жасқа толмаған қыздың әкесі болмаса, қыздың өз рұқсатын алуға тиіс[12].

Ал балиғат жасынан асқан әрі бұрын тұрмысқа шыққан мұсылман әйелін ешкім некеге тұр деп міндеттей алмайды. Ол тұрмысқа өз еркімен шығады, әйтпегенде бұл неке жарамсыз болмақ. Тұрмыста болған, кәмелетке толмағандар мен кәмелет жасына толған пәк қыздарға қатысты ғұламалардың ойы сан алуан: бірі аталғандардың келісімі маңызды емес, олардың атынан әкесі шешеді десе, енді бірі олар келісімді өздері беруге тиіс дейді[12].

Мұхаммед сахабалары өз қыздарын ерте жасында тұрмысқа берген. Әл-Асрамның айтуынша: Қудама ибн Мазғұн Әз-Зубайр ибн әл-Аууамның жаңа туған қызына үйленген, ал Әли ибн Әбу Талиб кәмелетке толмаған қызы Умм Гүлсімді Омар ибн әл-Хаттапқа тұрмысқа берген.

Жыныстық қатынас

өңдеу

Жыныстық қатынас тек неке құрғандарға рұқсат етілген, ал некеге дейінгі секс үлкен күнә боп саналады. Зинақорлық қылған бұған дейін үйленген болса, өлім жазасына кесілген, ал бойдақ болса, көптің алдында дүре соғып, қоғамнан қуған. Десе де бұл жаза түрлері ер адамның жыныстық мүшесі әйелдің қынабына кіргені дәлелденгенде ғана қолданылады.[14]. Сондай-ақ шариғатта пәк қыздарды өлім жазасына кесуге тыйым салынған[15].

Міндетті ережелер

өңдеу

Мұсылман ерлі-зайыптыға бір-бірінің алдындағы міндеттерін Мұхаммед пайғамбардың өзі бұйырып, белгілеген. Оған сәйкес ер адам өз әйелімен жыныстық қатынасқа кемінде төрт айда бір рет түсуі керек (ері сапарда не түрмеде болмаса)[16]. Ал егер ер адамның бірнеше әйелі болса, әр әйелімен теңдеу жатуы керек. Мұсылманның әйелінен бөлек күңі болса, әйеліне екі түн, күңіне бір түн бөлуі керек[17].

Секстегі жөн әрекеттер

өңдеу

Міндетті ережелерден бөлек жөн әрекеттер де бар (мұстахаб). Ол әрекетті орындағандарға Мұхаммед сыйлық беруге уәде еткен, ал орындамағандарға күнә боп есептелмейді. Мәселен, секс кезінде бүркенгендері жөн[18], ал қатынас алдында дәрет не ері тағы да жыныстық қатынасқа түскісі келсе, ғұсыл алуына болады. Жыныстық қатынас алдында мына дұғаны оқу керек:

қаз. Я, Алла, бізді шайтаннан аулақ ет және Сенің бізге беретініңнен де (баладан) шайтанды аулақ ет

араб.: أللهم جنبنا الشيطان و جنب الشيطان ما رزقتنا‎

транск. Аллаһуммә, жәнниб-на-ш-шайтана уа жәнниби-ш-шайтана ма разақта-на

— Сахих әл-Бұхари №5165; Сахих Муслим №1434

Әйелді қандыру

Әбу Хамид әл-Ғазали пікірінше жыныстық қатынасқа түсу үшін қос тарап та оны қалап, келісуі керек. Діндар ер адам өзі қанып, ал әйелі қанбаған болса, «бұл әйелге теріс әсер етіп, сезімнің сууына алып келуі, тіпті жеккөрініштің пайда болуына алып келуі мүмкін» деп есептеген. Әйелдің толықтай қануы қажет екені жайлы имам әл-Ғазали быйлай дейді: «Ер адам төрт әйел ала алатынын ескерсек, ол кем дегенде төрт күнде бір рет әйелімен қатынасқа түсуі керек. Жұбайы алдындағы адалдық — ер адамның міндеті. Ері әйелінің сексуал қажеттілігін қандыра алмаса, жұбайы алдындағы адалдығы күмәнді болады.»[19].


Айшаның алғашқы неке түні жайлы хадис

Асма бинт Жәзет әс-Сақан былай деп жеткізген: «Мен Айшаны Алланың елшісі ﷺ үшін киіндіріп, жамылғысыз әрі әрленген қалпын көруге шақырдым. Алла елшісі ﷺ кіріп, Айшаның жанына отырды. Оған бір шыны сүт әкелді. Ол бір жұтым жасап, шыныны Айшаға ұсынды. Алайда ол басын салбыратып, ұялды. Мен оған: „Пайғамбардың ﷺ қолынан шынына ал!“ – деп жекірдім, Айша бірден алып, бір жұтым жасады. Осыдан кейін пайғамбар ﷺ оған былай деді: „Шыныны құрбыға бер!“. Сонда мен: „О Алла елшісі! Алдымен оны өзің ап, сәл жұтым жасап, өз қолыңмен бергейсің!“ – дедім. Пайғамбар ﷺ шыныны алып, бір жұтым жасап, маған берді. Мен тізірлеп отырып, шыныны алдыма алып, сүтті Пайғамбардың ﷺ ерні тиген жерден ішу ішін жақтауын айналдыра бастадым. Содан кейін Алла елшісі ﷺ жанында отырған әйелдерді меңзеп: „Шыныны мыналарға бер!“ деді, бірақ әйелдер: „Ішкіміз келмейді!“ – деп жауап қатты. Сонда Пайғамбар ﷺ: „Аш кезде өтірік айтпаңдар!“ – деді.»[пікір 2].

Алғашқы неке түні

өңдеу

Алғашқы неке түні ері жарына тәттілер (мысалы: бал), рұқсат етілген сусын (сүт пен татымдық) бергені жөн (мұстахаб)[20][15]. Асма бинт Жәзит Айша Мұхаммед пайғамбарға алғаш келген түні, ол оған сүт бергенін жеткізген.

Интим қатынасқа түспес бұрын ері жарының маңдайына қолын қойып, пісмілдә деп, келесі дұғаны оқуы керек[21]:

қаз. Йа, Аллам! Ақиқатында Сенен тек жарыма өзің берген жақсылық пен қайырым тілеймін! Және де оған өзің берген жамандық пен бар бәлесінен қашып, Саған келем.

араб.: أللهمّ إنّي أسألك من خيرها و خير ما جبلتها عليه, و أعوذ بك من شرّها و شرّ ما جبلتها عليه.‎

транск. Аллаһуммә инни әс’әлука мин хайриха уә хайри ма жабәлтаха алейх, уа ағзу бикә мин шарриха уә шарри ма жабәлтаха алейх.[пікір 3]

Осыдан кейін жас жұбайлар екі рәкат намаз оқып, мына дұғаны айтуы керек[22]:

қаз. Йа, Аллам! Жарым екеуіміздің арамыздағы қатынасқа ризашылығыңды бер. Арамызда қайырым болсын, ал егер ажырассақ, жақсылығынан болсын!

араб.: أللهمّ بارك لي في أهلي و بارك لهم فيّ, أللهمّ اجْمعْ بيننا ما جمعت بخير, و فرّق بيننا إذا فرّقت إلى خير.‎

транск. Аллахумма ба́рик ли фи ахли́ ва ба́рик ля́хум фийа́, Аллахумма-джма’ байнана́ ма джама́’та би-хайр, ва фа́ррик байнана иза́ фарра́кта иля́ хайр.

Әйел бұған дейін тұрмысқа шықпаған және пәк болса, жұбайы онымен алғашқы жеті түнді бірге өткізуге тиіс. Ал егер жаңа түскен қалыңдық бұрын тұрмыс құрған болса, онымен үш түн жатқаны жөн[23]. Алғашқы түні де, алдағы түнде де жыныстық қатынасқа түспес бұрын ері жарын еркелетіп, сүйіп, ойнатуы керек.[15]. Жыныстық акт кезінде ері өте жұмсақ әрі нәзік болуға тиіс.[24].

Кей мұсылман халықтарында алғашқы неке түнінен кейін келіп түскен келіннің пәк болғанына дәлел көрсету қажет деп есептеледі. Бұл ислам әдебінде жоқ нәрсе және де шариғат бойынша оған тыйым салынады.[15]. Алғаш неке құрған қалыңдық пәк болмай шықса, оны үйіне қайтарады.[25].

Рұқсат етілген секс түрлері

өңдеу
Вагинал секс жайлы хадис

Кей аймақтарды мекендеген, кезінде пұтқа табынған ансарлар яһудилермен көші тұрған, ал олар кітап иесі. Ансарлар яһудилерді өздерінен ақылды деп есептеген, көбіне оларды үлгі тұтқан. Ал кітап иелері әйелдерімен жыныстық қатынасқа қырынан жатып түскен: олардың ойынша осылай жатқанда әйелдің жалаңаш жері барынша жасырын болады. Кейін осы аймақтағы ансарлар да яһудилердей істей бастаған. Сол аймақта тұрақтаған құрайыштар әйелдерімен алдынан да, артынан да, арқалап жатқызып та жыныстық қатынасқа түскен, ал бұл яһудилер үшін тыйым салынған еді. Бірде Мединеге қоныс аударған мұһаджирлердің бірі ансардан қыз алып, онымен құрайыштарша жыныстық қатынасқа түспек болады, алайда қыз еріне қарсылық танытып: «Бұрынғылар әйелдерімен қырынан жатып жыныстық қатынасқа түскен, сен де солай істе, әйстпесе менен алшақ жүр» деп айтқан. Ол бұлай айта беруін жалғастырды, алайда уақыт өте оның жағдайы ушыға түсті. Бұл жайлы Пайғамбар (ﷺ) құлақдар болып, былай уаһи жіберген: «Әйелдерің сендердің егістіктерің. Ендеше, егісжайларыңа қалаған кездеріңде қалай барамын десеңдер солай барыңдар». Найқтырақ әйелдеріңмен алдынан да, артынан да жыныстық қатынасқа түсіңдер, бірақ тек жыныс мүшесі арқылы[пікір 4].

Қынаптық секс

өңдеу

Қынаптық (вагинал) секс рұқсат етілген жыныстық қатынас түрі боп есептеледі әрі ері әйелімен артынан да, алдынан да қынабы арқылы жыныстық қатынасқа түсе алады. Бұл жайында бірнеше хадисте айтылған[26]. Жәбір жеткізген хадисте Мұхаммед пайғамбардың кезінде яһудилер ері әйелімен артынан қыныбы арқылы жыныстық қатынасқа түссе, баласы қыли боп туады деген әңгіме таратып жібереді, сол кезде мына аят түседі: «Әйелдерің сендердің егістіктерің. Ендеше, егісжайларыңа қалаған кездеріңде қалай барамын десеңдер солай барыңдар». Сол кезде Мұхаммед былай дейді: «Алдынан ба, артынан ба бәрі-бір, бастысы – қынапқа»[пікір 5].

Орал секс

өңдеу
Тағы қараңыз: Оралды секс

Исламда орал сексіне қатысты түрлі тұжырым бар. Бұл секс түрі Құранда да, сүннетте де аталмаған, сол себепті кей діндарлар "тыйым салынбағанның бәрі рұқсат етілген" қағидасы бойынша оны рұқсат етілген деп есептейді (мубах)[27]. Орал сексімен айналысқан жұп тек ынталандырумен шектелмесе, әйел аузына ердің былазығы (мази) не шәуеті, не болмаса сәйкесінше әйелдің жыныстық безінен шыққан бөлінді түсуі мүмкін[28]. Ғұламалар әйелдің жыныс безінен бөлінген сұйық нәжісат болмайды деген тоқтамға келген, ал шәует жайлы бір тоқтамға келмеген. Имам әш-Шафиғи мен Ахмад ер шәуетін таза (таһир) десе, имам Әбу Ханифа мен Мәлик бұл тұжырыммен келіспеген[29].

Дереккөздер

өңдеу
  1. ↑ Оганесян Н. О. Ислам в политической жизни стран современного Ближнего и Среднего Востока — Издательство АН Армянской ССР, 1986. — Б. 29. — 229 б.
  2. ↑ Әл-Мүлаһас, 2002, p. 321—323
  3. ↑ Жеңілдетілген фикх, 2003, p. 291
  4. ↑ Жеңілдетілген фикх, 2003, p. 292
  5. ↑ Жеңілдетілген фикх, 2003
  6. ↑ № 5065 хадис // Сахих әл-Бухари
  7. ↑ Sex education in schools / ed. Isam R. Nazer — International Planned Parenthood Federation. Middle East and North Africa Region, 1976. — Б. 109. — 137 б. — ISBN 9780900924859.
  8. ↑ Mark Halstead, Michael Reiss Values in Sex Education: From Principles to Practice — Routledge, 2003. — Б. 102. — 240 б. — ISBN 9781134572007.
  9. ↑ Әйел мен ердегі жыныстық жетілу белгілері (ar) = عـلامات بلوغ الذكر والأنثى : Пәтуа. — IslamWeb.net, 2001/8/28.
  10. ↑ Әли Систани №1 сұрақ // Сұрақтар: Ерлер мен әйелдердегі кәмелет жасы ( ar ) = الإستفتاءات : البلوغ في الذكر والأنثى. — Әли Систанидің ресми сайты.
  11. ↑ Ән-Науауи Ән-Науауи түсініктемелері — Дар әл-Хайр, 1996.
  12. ↑ a b c Самир ибн Халил әл-Мәлики Кәмелетке толмағанға үйлену және Сухайла Зейн әл-Абидинге қарсы пікір (арабша) = زواج القاصرات والرد على سهيلة زين العابدين. — Saaid.net.
  13. ↑ Ибн Кұдама Аль-Мұғни — Т. 9. — Б. 398.
  14. ↑ Али-заде, 2007, Зина
  15. ↑ a b c d Интим өмір. Assalam.ru. Басты дереккөзінен мұрағатталған 3 маусым 2008. Тексерілді, 27 мамыр 2013.
  16. ↑ Шарх Умдат аль-Фикх, 2008
  17. ↑ Шарх Умдат аль-Фикх, 2008
  18. ↑ Шарх Умдат аль-Фикх, 2008
  19. ↑ Исламдағы махаббат пен секс, 2004
  20. ↑ Неке әдебі, 2008, p. 6—7
  21. ↑ Неке әдебі, 2008, p. 7
  22. ↑ Неке әдебі, 2008, p. 7—8
  23. ↑ Шарх Умдат әл-Фикһ, 2008, p. 1376
  24. ↑ Алғашқы неке түні әдебі. Islamdag.ru (25 сәуір 2011). Басты дереккөзінен мұрағатталған 28 мамыр 2013.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 27 мамыр 2013.
  25. ↑ Harris, Colette Sexualities: Practices: Central Asia // Encyclopedia of Women & Islamic Cultures / General Editor Suad Joseph — Leiden: E. J. Brill, 2009.
  26. ↑ Неке әдебі, 2008, p. 9—10
  27. ↑ Әлид Әбділ-Муним әр-Рифаи Ері әйелінің (және керісінше) жыныс мүшесін жалағандағы қалыбы (ar) = حكم لحس الرجل لفرج زوجته والعكس : Пәтуа. — IslamWay.net, 2007/7/4.
  28. ↑ Исламдағы махаббат пен секс, 2004
  29. ↑ Исламдағы махаббат пен секс, 2004


Дереккөз қатесі: "пікір" деп аталған дереккөз тобында <ref> тегі бар, бірақ тиісті <references group="пікір"/> тегі табылмады, немесе </ref> жабу тегін қажет етеді

«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Исламдағы_жыныстық_өмір_әдебі&oldid=2913775» бетінен алынған