Исламдық Иран қатысу майданы

Исламдық Иран қатысу майданы (парсы: جبهه مشارکت ایران اسلامی‎, Jebheye Mosharekate Iran-e Eslaami) — Иранда болған реформистік саяси партия.

Исламдық Иран қатысу майданы
جبهه مشارکت ایران اسلامی
Басшысы

Моһсен Мирдамади (парсы)

Құрылған жылы

5 желтоқсан 1998[1]

Таралған жылы

сәуір 2010 (тыйым салынды)

Штаб-пәтері

Тегеран, Иран

Идеологиясы

Реформизм
Исламдық демократия[2]
Ислам либерализмі[2]

Ұраны

Барлық ирандық үшін Иран (парсы: ایران برای همه ایرانیان‎)[2]

Меджлистің
6-сайланымы
189 / 290

Исламдық ақылдастық кеңестің 6-сайланымында партия 290 мандаттың 189 (65%) ие болды.[3]

Жасыл қозғалыстың наразылығынан кейін ол лицензиясынан айырылды да, партияның сайлануына тыйым салынды.[4]

Тарихы

өңдеу

1998 жылдың соңында негізі қаланған[5] Исламдық Иран қатысу майданының негізгі ұраны «Барлық ирандық үшін Иран» (парсы: ایران برای همه ایرانیان‎).[2] Әлі күнге дейін Иранның мемлекеттік діні болған Исламды қолдағанымен, партия Ирандағы демократияны қолдаушылардың бірі болған. Алайда майданның кейбір мүшелері әртүрлі фракциялар мен идеологияларға жататын, Сейіт Хаджджариян сипаттағандай бұл «екі Аббастың партиясы» (парсы: حزب بین‌العباسین‎, оңшыл Аббас Дуздузани мен солшыл Аббас Әбди (парсы) арасындағы алшақтық жайлы сөзі) болған.[6]

2004 жылы Сақшылар кеңесі Мұхаммед-Реза Хатамиге Елахе Кулаи, Моһсен Мирдамади және Әли Шакури-Рад сияқты басқа да танымал мүшелермен бірге парламент сайлауына қатысуға тыйым салды.

2009 жылғы сайлаудан кейінгі наразылықтардан кейін үкімет 2010 жылғы сәуірде партияның жұмысын тоқтатты.[7] 2010 жылғы 27 қыркүйекте Бас прокурор баспасөзге партияның таратылғанын және ешқандай қызметпен айналысуға рұқсат етілмегенін хабарлады. Партия мұндай сот үкімі туралы хабарлама алмағанын, сондықтан оны орындау мүмкін еместігін жариялады да, аппеляция жариялайтынын айтты.[8] 2011 жылғы қарашада Ішкі істер министрлігі партияның лицензиясынан айырылғандықтан 2012 жылы сайлана алмайтынын мәлімдеді.[9]

Белгілі мүшелері

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Mohammad Ali Zandi Islamic Iran Participation Front  (парсы). Baqir al-Ulum Research Center. Тексерілді, 21 тамыз 2015.
  2. a b c d Islamic Iran Participation Front. Iran Data Portal. Тексерілді, 13 қазан 2013. Мұрағат көшірмесі 24 шілденің 2015 Wayback Machine мұрағатында
  3. Valentine M. Moghadam, Fatemeh Haghighatjoo (2016). "Women and Political Leadership in an Authoritarian Context: A Case Study of the Sixth Parliament in the Islamic Republic of Iran". Politics & Gender (The Women and Politics Research Section of the American Political Science Association) 12 (1): 168–197. doi:10.1017/S1743923X15000598. http://www.womanstats.org/research_articles/MoghadamPoliticsAndGender.pdf. 
  4. Najah Mohammad Ali Iran bans three reformist parties from participating in upcoming polls  (ағыл.). Al Arabiya (4 November 2011). Тексерілді, 11 тамыз 2022.
  5. Jebheh-ye Mosharekat-e Iran-e Islami. Syracuse University. Тексерілді, 24 маусым 2024.
  6. اصلاح طلب کیست, اصلاح طلبی چیست  (парсы). aftabir.com. Мұрағат көшірмесі 27 қыркүйектің 2016 Wayback Machine мұрағатында
  7. Robert F. Worth Iran Mutes A Chorus of Voices for Reform  (ағыл.). The New York Times (19 April 2010). Тексерілді, 24 маусым 2024.
  8. Michael Theodoulou Iran bans two leading reformist political parties  (ағыл.). The National (29 September 2010).
  9. Najah Mohammad Ali Iran bans three reformist parties from participating in upcoming polls  (ағыл.). Al Arabiya (4 November 2011). Тексерілді, 24 маусым 2024.