Канифоль (гр. πίσσα Κολοφωνία, лат. colophonia resina) - шыны тәрізді, ашық-сары түсті қатты зат. Ол қылқан жапырақты ағаштардан скипидарды айдағаннан кейін қалған заттардың құрамында болады. Тығыздығы 1,07 - 1,085 грамм/см^3, жұмсару температурасы 52-70С, суда ерімейді, эфир, ацетон, спирт, скиипидар, бензолда оңай ериді. Канифоль шайыр қышқылынан (80-95%) және құрамында метилхабикол, стилбен туындылары, альдегидтер т.б. болатын заттардан тұрады. Канифоль минералдық және органикалық негіздермен канифольды сабын деп аталатын тұздар, ал гидроксил тобы бар әр түрлі қосылыстармен канифоль эфирлерін т.б. бағалы өнімдер түзеді. Оның формуласы C19H29COOH (басты компоненті— абиетин қышқылы).

Абиетин қышқылының құрылымы- канифольдың басты компоненті
Ыдыстағы канифоль

Қолданылуы

өңдеу

Ол қағаз желімдеуде , сыр , линолеум т.б. материалдар дайындауда және медицинада қолданылады. Сонымен қатар оны резина, пластмасс, жасанды тері жасап шығаруда қосады. Музыкалық аспаптардың қосылатын жерлеріне, балет және балерина бишілерінің аяқ киімдеріне тайып кетпес үшін жағады. IX ғасырда Италияда лак жасауда қолданылды және де "Pica greca" деп аталды. Тағам өңдеуде канифольдың эфирлері Е915 тағамдық қосылысы ретінде тіркелген.

Дереккөздер

өңдеу
  • Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы ,5 том.

Сыртқы сілтемелер

өңдеу