Карл Браун

Браун Карл (6.6.1850. Фуль да 20.4.1918. Нью-Йорк) – неміс физигі.

1872 жылы Берлин ун.-тетін бітірген. Карлсруэдегі (1883), Тюбингендегі (1885-1895) политехникумның профессоры, Страсбург ун.-тінің профессоры (1895).

Негізгі жұмыстары радио техникаға арналған. 1898 жылы Б.Поповтың ашық вибраторын тұйық конденсаторлық контурмен біріктірді, бұл хабар берудің сапасын елеулі арттырды. 1897 жылы электр тербелістерін зерттеу үшін электрон вакуумдық түтікшені (Браун түтікшесі) қолдануды ұсынды.

1906 жылы кристаллдардан униполярлық өткізгіштікті байқады, бұл оның кристаллдық детекторлар жасауына себеп болды. Антеннаның бірнеше үлгісін, оның ішінде жақтаулы антеннаны (1913) ұсынды. Радиотехника саласындағы жұмыстары үшін Нобель сыйлығын (1909) иеленді. Нобель сыйлығы "сымсыз телеграф жасау жөніндегі жұмыстары үшін" берілді. Ол сонымен бірге радио физиктердің көпке танымал мектебінің негізін салушы және басшысы болды. Солай болғанмен де оның радиотехника мен электр байланысын дамытуға қосқан үлесі тарихи техникалық әдебиеттен өзінің лайықты орнын таппай келеді. Кейде ол туралы "Ұмытылған жол салушы" ретінде жазады.

Браунның қатысуымен 1898 жылы радиоаппаратура шығаратын "Телебраун" фирмасы ұйымдастырылды, ол 1900 жылы "Сименс" компаниясының филиалына айналды. Ол 1903 жылы А.Слаби мен Г.Арко (1869-1940) құрған "Функентелеграф" компаниясымен бірікті. Біріккен "Телефункен" компаниясы Еуропа кұрлығындағы аса ipi компанияға айналып, Г.Маркониге бәсекелес болды.

Оның инвестициясымси петербургтік "Сименс және Гальскс" фирмасы 1904 жылы "профессор Попов жүйесі бойынша" радиостанциялар өндірісін ұйымдастырды, таза пайдасының үштен бірі "Телефункенге" бөлінді, Орыс ғалымының зияткерлік меншігі осылайша жоғары бағаланды.