Катарлықтар — Катар арабтары, Катардың байырғы халқы. Тұрғылықты халық саны шамамен 288,7 мың адам (2008).[1] Азаматтарының 40% -ы ғана арабтар. Бұл елде Үндістаннан (18%) және Пәкістаннан (18%) көптеген иммигранттар тұрады.[2]

Катарлықтар
Бүкіл халықтың саны

288,7 мың адам (2008)

Ең көп таралған аймақтар

 Катар

Тілдері

араб тілі

Діні

ислам, уаһһабизм

Тілі

өңдеу

Ресми тілі - араб тілі. Ағылшын тілінде де сөйлейді.[3]

Діні

өңдеу

Мемлекеттік діні – ислам. Ел исламның уаһһабистік бағытын қабылдады. Ислам – Катардың негізгі діні, оны азаматтарының 80%-ға жуығы ұстанады. Оның 90 пайызы суннит, 10 пайызы шииттер. Катар азаматтары болып табылмайтын тұрғындардың көпшілігі оңтүстік және оңтүстік-шығыс Азиядан және елде уақытша жұмыс істейтін араб елдерінен келгендер. Келушілер әртүрлі діндерді ұстанады: христиандық, индуизм, сикхизм, буддизм, бахаиизм. Үнді және сикх қауымдары Катарға Үндістаннан келеді, ал буддистер оңтүстік, оңтүстік-шығыс және шығыс Азиядан келеді. Бахаи дінін ұстанатындардың көпшілігі ирандықтар.[4]

Кәсібі

өңдеу

Соңғы уақытқа дейін катарлықтардың дәстүрлі кәсібі: шалғайдағы мал шаруашылығы, егіншілік, құрма шаруашылығы, балық аулау, теңізден інжу-маржандарды алу болды. Халық қолөнерінің ішінде зергерлік, тоқымашылық дамыды.

 
Абайя мен никаб киген катарлық әйел баласымен

Мұнай өнеркәсібінің дамуымен елдегі жағдай күрт өзгерді. Қазір Мұнай өндірумен қатар химия және металлургия өнеркәсібі дамыған. Олар елге табыстың 75 пайызын береді. Бұл салада жұмыс істемейтін халық қызмет көрсету саласында жұмыс істейді (ЖІӨ кірісінің 25%).[5]

Өмір салты

өңдеу

Катар халқының дәстүрлі мәдениеті көршілес арабтардың мәдениетіне ұқсас. Катар мәдениеті музыка, өнер, аспаздық болып табылады. Дегенмен, оның қалыптасуы күрделі және ұзақ жолмен дамыды. Мінез-құлық ережелері қатаң. Катардың дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары дінмен тікелей байланысты. Тамақтануда негізгі дәстүр – халал заңдарын сақтау.[6]

Дәстүрлі киімдері

өңдеу

Ерлер, елдің батысында ақ, шығысында сарғыш, жағалауда тұратындар тік жағасы бар қошқыл түсті ұзын жеңді жейде - дишдаши киеді. Әйелдер солтүстікте - ашық, оңтүстікте - қара кәдімгі арабша кесілген көйлектер киеді. Оңтүстікте және шығыста әйелдер беттерін қара жамылғымен жабады - даффе немесе қара маска - батул.[7]

Дәстүрлі тағамдары

өңдеу

Катар асханасы - дәстүрлі араб тағамдарының ирандық және үнді тағамдарымен қоспасы. Ол теңіз өнімдерінен, еттен, көкөністерден, жемістерден, сүт өнімдерінен жасалған тағамдармен ұсынылған. Құрма кең таралған және бүкіл елде өсіріледі. Дәмдеуіштер кеңінен қолданылады.[8]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Үлкен Ресей энциклопедиясы. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  2. Катар туралы қызықты фактілер. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  3. Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  4. Катар мәдениеті. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  5. Катарлықтар әлемдегі ең бай адамдар. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  6. Катардың дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  7. Әлем халықтары/Катарлықтар. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  8. Катар. Тексерілді, 25 тамыз 2024.