Кваме Нкрума

Фрэнсис Нвиа Кофи Кваме Нкрума, (ағылш. Francis Nwia Kofie Kwame Nkrumah; 1909ж. қыркүйек, Нкрофул, Алтын жағалау – 1972ж. 27 сәуір, Бухарест, Румыния), Гананың алғашқы премьер-министрі, алғашқы президенті (1960-1966); философ, әлеуметтанушы және саясаткер.

Мұғалім болып істеген, сосын АҚШ-қа кетіп әдебиет пен социолизмді оқыған (1935-1945). 1949ж. Халықтық конвента партиясын құрып, саяси күрестердің зорламау әдістерін қолдаушы – қарсы шығушы, түгел көшеге шығу, британ үкіметінен бас тартушы. Алтын жағалаудың премер-министрі сайланған (1952-1960), сосын тәуелсіз Гананың елбасы болып, африканизация саясатын дамытты, жаңа жол, мектептер және медициналық мекемелер салған. 1960ж. гана экономикасы есебінен Ганафрикандық қозғалысқа үлкен үлес қосқан. 1962ж. беделін бақылап, қоғамдық өмірге араласудан бас тартты, коммунистік мемлекеттермен байланыстарын нығайтты және саяси философиядан бірнеше еңбектер жазған. 1966ж. Пекинде болғанда елінде әскери төңкерісі болып, соның нәтижесінде биліктен айрылған.

1972 жылы Бухарестте тері карциномасынан қайтыс болған.