Кенгуру-қосаяқ

Кенгуру-қосаяқ (лат. Dipodomys) – сүтқоректілер класы, кеміргіштер отряды, қалталы секіргіштер тұқымдасының бір тегі. Ол Америка Құрама Штаттарының батыс және оңтүстік-батысының далалық аймақтарында тараған.

Кенгуру-қосаяқ Қазбалық ауқымы: Late Pliocene – Recent
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Animalia Жамағаты: Chordata Табы: Mammalia Сабы: Rodentia Тұқымдасы: Heteromyidae Кіші тұқымдасы: Dipodomyinae Тегі: Dipodomys Джон Эдуард Грей, 1841
Species
Dipodomys agilis Dipodomys californicus Dipodomys compactus Dipodomys deserti Dipodomys elator Dipodomys elephantinus Dipodomys gravipes Dipodomys heermanni Dipodomys ingens Dipodomys merriami Dipodomys microps Dipodomys nelsoni Dipodomys nitratoides Dipodomys ordii Dipodomys panamintinus Dipodomys phillipsii Dipodomys simulans Dipodomys spectabilis Dipodomys stephensi Dipodomys venustus

Ордтық кенгуру-қосаяқ Канаданың оңтүстігі мен Мексикаға дейін созылатын Каска таулары мен Жартасты тауларда тіршілік етеді.

Кенгуру-қосаяқтың сыртқы келбеті де, мінез-құлқы да, ортаға бейімділігі де әртүрлі.

Сан Джоакиндік кенгуру-қосаяқтың басқа қосаяқтардан айырмашылығы – саусағында, оның төрт саусағы болса, басқаларында бес саусақтан бар.

Жылтыр жүнді, томпиған жұмсақ денелі, артқы аяқтары – ұзын, сопақша келген қара көздері мен кішкентай құлағы бар кенгуру-қосаяқтар сүйкімді болып көрінеді.

Арқа жүні – сары, қошқыл қоңыр түсті, құрғақ жағы – ақ түсті. Жалпақ ақ жолақтармен өрнектелген құйрығы – ұзын, алдыңғы аяқтары – өте қысқа. Сондықтан оны «екіаяқты» деуге де болады. Тепе-теңдікті сақтауы үшін толығымен түк жапқан ұзын құйрығын жерге тіреп, төрт саусақты артқы аяқтарымен секіріп немесе төрт аяқтап қозғалады.

Кенгуруден айырмашылығы – олардың азу тістерінің жақсы жетілгендігі. Кенгуру-қосаяқтың 32-34 тісі болады.

Дене тұрқы әр түрінде әр алуан: 22-ден 35 см-ге дейін. Салмағы – 1 – 3 келі. Ең ірісі – жалау құйрықты кенгуру-қосаяқ.

Кенгуру-қосаяқтың басты қорегі – дән. Кей түрлері суккуленттермен (тікенекті өсімдіктермен), барлық шөп атаулымен және жәндіктермен қоректенеді.

Жылына бірнеше рет көбейеді. Кенгуру-қосаяқтың баласы дүниеге тіссіз, жүнсіз, көзі мен құлағы ашылмағаң денесі әжімделген қызыл шақа күінде келеді.