Кептертұлға шағала

Кептертұлға шағала (лат. Larus genei, лат. Chroicocephalus genei) — шағын денелі (250-350 г) шағалалар тұқымдасының құсы. Кептертұлға шағала жіңішкелеу және ұзын тұмсығы көзге түсіп танылатын, мөлшері және қысқы жабын қауырсындары бойынша көл шағалаға өте ұқсас. Көл шағаланың күйттеу кезінде басы қошқыл реңді болады, ал кептертұлға шағаланың бүкіл денесі ақшыл қалпында өзгеріссіз қалады. Оның бауырындағы жабын қауырсындары қызғылт реңкті болып келеді.

Кептертұлға шағала
Saloum Delta, Senegal
Saloum Delta, Senegal
Амандық күйі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Татреңтәрізділер
Тұқымдасы: Шағалалар
Тегі: Chroicocephalus
Түрі: C. genei
Екі-есімді атауы
Chroicocephalus genei
(Brème, 1839)
Синонимдері

Larus genei

Таралуы өңдеу

Қара Теңіз бен Кіші Азияның жағалауынан шығысында шығыс Иран және Пәкстанға дейін таралған. Қазақстанда Каспий теңізінің солтүстік бөлігінде, Теңіз-Қорғалжын ойпаңында, Балқашта және Сырдарияның төменгі сағасында ұялайды. Алайда көшпенді дарақтардың қай жерлерде болса да кездесуі мүмкін. Теңіз жағалауларын немесе тұзды және тұздылау көлдерді ұнатады.

Биологиялық сипаттамасы өңдеу

Шоғырлары үнемі дерлік - аралдарға, ерекше жағдайда қорысты (топкие) жағалауға орнығады. Салындыдағы 2-3 теңбілді жұмыртқаларды аталығы мен аналығы үш апта басады. Балапандар жұмыртқадан жарып шыққаннан кейін екі күнде суға қарай кетуге тырысып, шағын топ түзеді. Кептертұлға шағалалар негізінде бунақденелілермен (оларды даладан аулайды) және ұсақ балықтармен қоректенеді. Қазақстанда сәуірден қазанға дейін болады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Құстар: мектеп энциклопедиясы / А. Ф. Ковшарь, В. А. Ковшарь. - Алматы : Атамұра, 2010. - 352 б. : ISBN 978-601-282-168-0