Клоунада- цирк жанры. Ол негізінен экцентрикалық және қуақы көріністерден тұратын клоундық күлдіргі ойындардан құралады.Клоунадалық ойын көрсетудің негізгі халықтық фарс ойындарына саяды. Дәстүрлі Ақ клоунның маскасы Дель арте комедиясы, сондай-ақ франция мен ағылышынның балаған театрларынан, ал Шикіл сары клоунның маскасы халық арасындағы масқарапаз артистерге (қолапайсыз әрі сыйықсыз) еліктеушілер ойындарынан алынған. Сәнді киінген өр кеуде Ақ клоун мен ебедейсіз Шикіл сары клоуынның арасында өтетін қақтығыста әрқашан да Шикіл сары клоун жеңіске жетіп отырды. 17-18 ғ-да клоундар дар ойыны және ат үстінде көрсетілетін ойындарға қатысты. Астлей циркінің (Лондон,1780) күлдіргі артисі Б.Саундерс жолы болмаған аттылы боп өнер көрсеткен. 1834 ж. Франкони циркінде Ж.Б.Ориоль акробатикалық күрделі қимылдарды күлкілі әлдіс-қылықтарымен шебер ұштастырды. Кейін клоундар машықтандырылған хайуандар ойыны мен т.б. көріністерге де қатысты. Клоунада нөмірлері біртіндеп сатиралық және публицистикалық бағыт алды. (А.Л. және В.Л.Дуровтарп, В.Е.Лазаренко). Клоундар соло-клоун (монолог оқу, акробатикалық және т.б. өнер көрсету), кіле клоуны, күлдіргі клоунға(екеу,үшеу немесе топтасып шығатын) бөлінеді. Кеңес Цирк клоундары сатиралық және публицистикалық сарындағы өткір күлкіні психологиялық характермен байланыстырады. Белгілі Кеңес клоундары: В.Г. және Ю.В.Дуровтар, Д.С.Альперов, Ю.В.Никулин,О.К.Попов т.б.

Қолданылған әдебиет

өңдеу
  • Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы 1974 жыл,5 том, бас редакторы М.Қ. Қаратаев, 479 бет