Коллегиялар - 18 ғасырдағы Ресейдегі мемлекет басқарудың жеке салаларын қамтитын орталық мекемелер. Мемлекет басқару ісін бір орталыққа бағындыру және ведомстволардың міндеттерін айқындау мақсатымен Петр I үкіметі енгізген. 1717 - 21 жылы 12 коллегиялардың штаттары белгіленіп, президенттері тағайыналады. (Сыртқы істер коллегиясы, Әскери коллегия, Адмиралтейство коллегиясы т.б.). Коллегиялар император мен Сенатқа бағынды. Кейбір коллегиялардың жергілікті мекемелері де болды. 1722 - 27 және 1764 - 86 жылдары Украинаны басқаратын Малороссия коллегиясы жұмыс істеді. 1726 жылы Экономика коллегиясы, 1725 жылы Юстиция коллегиясы. Лифляндия, Эстляндия, Финляндия істері жөніндегі т.б. колегиялар құрылды. Петр I-нің мұрагерлері тұсында кейбір коллегиялар таратылды. 1763 жылы Медицина коллегиясы құрылды. 18 ғасырдың 70 - 80 жылдарында губериялық реформалар жүргізілуіне байланысты тағы брнеше коллегиялар эойылды. Кейбір коллегиялар 19 ғасырдың басында министрліктер ұйымдасқанға дейін өмір сүрді.

Қолданылған әдебиет

өңдеу
  • Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы 1974 жыл,5 том, бас редакторы М.Қ. Қаратаев, 496 бет