Крайт жыландары

Крайт жыланы (лат.Bungarus lividus) — аспиттер отбасынан шыққан улы жыландар түрі.

Систематикасы
Дүниесі:	Жануарлар
Жамағаты:	Хордалылар
Табы:	Бауырымен жорғалаушылар
Сабы:	Қабыршақтылар
Кіші сабы:	Жыландар
Тұқымдасы:	Elapidae
Тегі:	Bungarus

Мекендейтін жері: Австралия, Оңтүстік Азия, Малайзия архипелаг аралдары.

Ұзындығы: 1,5-2 метр.

Крайт уы

Бір дозасы 10 адамды өлтіре алады. Құрғақ жерлерде мекен еткенді ұнатады. Мысалы, індер және кеуіп қалған бұталар арасында. Кей жағдайларда адам тұратын үйлерге, аулаларға кіріп кетеді. Сондықтан жыланның адамға шабуыл жасаған оқиғалары көп кездеседі. Уы өте күшті. Бір шаққандағы у мөлшері 10 адамды өлтіре алады. Руссель есімді ғалым крайт жыланының уы қалай әсер ететіндігін зерттеп көрген болатын. Жылан тістеген ит 10 минут ішінде тістелінген аяғын мазасыз қозғап бастайды, бірақ аяғында әлі нық тұрды. Тағы 5 минуттан кейін ол жерге жатып үре бастады. Ал тістелген уақытының 25 минутінде екі аяғы мүлдем жансызданып қалады. Екі сағаттың ішінде удың салдары күшейіп, иттің дем алуы ауырлайды. Соңында ит қаза болады.

Таралған түрі

Ең көп таралған түрі бұл пама немесе таспалы крайт. Ол Үндістанда, Қытайдың оңтүстігінде және Бирмде мекен етеді. Оның алып денесі алмакезек ауысатын сары және қара түсті сақиналарға оралған. Оның уы өте күшті. Тіпті өзге уларды жеңіл көтеретін сұр жылан таспалы крайттың бір шаққанынан өліп қалады.

Өмір салты

Бұталы, тропикалық ормандарды мекендейді. Күнгі және түнгі уақытта белсенді. Негізінен басқа жыландар (соның ішінде улы) мен кесірткелермен, сирек — қосмекенділер мен ұсақ сүтқоректілермен қоректенеді.

Адамдарға әсері

Крайтты күндіз кездестіріп қалсаңыз, оның сізге шабуыл жасауы екіталай. Бұндай кездерде жылан күннен қашатын жер іздеп, әлсіз қозғалыста болады. Тіпті оны мазалап көрсеңіз де, крайт басқа жаққа қарай жорғалап кетеді немесе сақина тәрізді оралып қалады. Ал түнде крайттың мінезі өзгереді. Адам жыланға қауіп төндірмесе де өзі шабуыл жасайды. Крайттар өте көп таралғандықтан басқа жыландарға қарағанда адамдарға шабуылы да көбірек кездеседі. Бұл жыландар лашықтарға, тіпті жабық баспаналарға кіріп кетеді. Олар есіктің алдына дөңгелек болып оралып жатып бөлмелерге, шкафтардың ішіне тығылып кетеді.

Дереккөздер

1.https://zooclub.ru/tree/bungarus

2.https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%B9%D1%82%D1%8B

3.https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80

4.http://www.alins.ru/article39.html

5.https://pets2.me/bok/1834-krayty-opasnye-i-yadovitye-zmei.html