КуранкоСьерра-Леоне мен Гвинеядағы халық.[1] Жалпы саны 264 мың адам. Сьерра-Леонеде 209 мың, Гвинеяда 55 мың адам.[2]

Куранко
коранко
Бүкіл халықтың саны

264 000

Ең көп таралған аймақтар
 Сьерра-Леоне

209 000

 Гвинея

55 000

Тілдері

куранко тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар

Тілі

өңдеу

Нигер-Кордофан отбасының манде тобының куранко тілінде сөйлейді. Диалектлері: Сьерра-Леонеде – батыс және шығыс, Гвинеяда - куранко васаманду, манинкаға жақын.[3]

Діні

өңдеу

Олар негізінен дәстүрлі нанымдарды ұстанады, 30%-ға дейін сүнниттік мұсылмандар, 1%-ға жуығы христиандар.

Кәсібі

өңдеу

Шаруашылықтың негізі – көшпелі егіншілік: бірінші жылы жаңа учаскеге күріш, екіншісінде – тары, маниок немесе жержаңғақ егіледі, содан кейін 5-6 жылға тыңайтқышқа қалдырылады. Бау-бақшада: жүгері, жержаңғақ, мақта, тәтті картоп, таро, пияз, қызанақ, асқабақ, гомбо, бұрыш, қымыздық, индиго егіледі. Жеміс ағаштары: банан, манго, папайя, апельсин, кокос жаңғағы, лимон, ананас; кола жаңғақтары. Сонымен қатар тауық өсіру, тор және бөгет көмегімен балық аулайды. Қолөнерден ұсталық, тері (ер), тоқымашылық (ер және әйел) дамыған.[4]

Өмір салты

өңдеу

Неке патрилокальды, полигиния жиі кездеседі. Отбасы үлкен патриархалдық. Ірі туысқан топтар-мүшелері жалпы атаумен-тотеммен және жалпы тағамға тыйым салумен біріктірілген рулық қауым. Үш сатылы әлеуметтік топқа бөлінеді: билеушілер - пұтқа табынушы рулар (сунинке — тонтиги), қарапайым адамдар (фуруньогон), оның ішінде мұсылмандар, куранкодағы "төменгі касталар" (ниамакала) - гриоттар — мадақтау әндерінің әншілері.

Елді мекендері әртүрлі көлемде (60-тан 1000 тұрғынға дейін). Жаңбырлы маусымда отбасылар алыстағы егістіктерде жеңіл тұрғын үйлерде, құрғақшылық кезінде - ауылдарда, ортасында ошағы бар және конус тәрізді шатыры бар үлкен көп бөлмелі дөңгелек үйлерде тұрады.

Тағамдары - тұздық пен дәмдеуіштермен пісірілген күріш.[4]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Куранко https://wiki-linki.ru/Page/1551275 Мұрағатталған 28 маусымның 2023 жылы.
  2. Материал из Большого Справочника https://newstest.ru/%D0%9A%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%BE(қолжетпейтін сілтеме)
  3. Значение слова куранко https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%BE
  4. a b народы мира / Куранко http://www.etnolog.ru/people.php?id=KURA