Куриа (кулиа, булиа, тенде) — Танзанияның солтүстігінде және Кенияның оңтүстігінде тұратын халық.[1] Жалпы саны 604 мың адамды құрайды. Банту этникалық тобына кіреді.[2]

кулиа, булиа, тенде
Куриа
Бүкіл халықтың саны

604 000

Ең көп таралған аймақтар

 Танзания  Кения

Тілдері

игикуриа тілі

Діні

католицизм

Тілі өңдеу

Тілі - игикуриа тілі.[3]

Діні өңдеу

Сенушілердің діни байланысы: католиктер, христиан-африкалық шіркеуінің кейбір жақтаушылары.[4]

Тарихы өңдеу

XV—XVI ғасырлардағы куриалардың ата-бабалары луолардың, кейінірек масаи қысымынан кейін Орталық Африкадан Виктория көлінің жағасына келді. Олар солтүстік (қазіргі Лухья) және оңтүстік (қазіргі гусии мен куриа) болып бөлінді.

Кәсібі өңдеу

Негізгі дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын егіншілік (сорго, астық дақылдары – жержаңғақ және мақта), мал шаруашылығы (қой, ешкі), Виктория көлінің жағасында балық аулау. Қолөнерден - ағаштан, балшықтан немесе соғылған темірден маскалар, мүсіндер және т.б. жасау дамыған.[5]

Өмір салты өңдеу

Отбасы үлкен патриархалды, жыныстық және жас таптарының жүйесі дамыған.

Елді мекендері жинақы орналасқан. Тұрғын үйлері дөңгелек, қабырғалары тоқылған, балшықпен сыланған және конустық төбесі шөппен немесе пальма жапырақтарымен жабылған, тұрғын бөлікке, асханаға және жас мал төлдеріне арналған бөлмеге бөлінген.

Киімдері - Еуропалық үлгідегі ерлер киімі, әйелдер ашық түсті көйлек киеді.

Дәстүрлі тағамдары – жармалар мен бұқтырылған тағамдар, ащы көкөніс дәмдеуіштері бар жүгері бәліштері, қуырылған жүгері мен жержаңғақ, банан, балық.[6]

Дереккөздер өңдеу

  1. Куриа https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1537521
  2. Куриа https://artsandculture.google.com/entity/%D0%BA%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%B0/m0gdrg9?hl=ru
  3. Современная энциклопедия КУРИА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5849-%D0%9A%D0%A3%D0%A0%D0%98%D0%90
  4. Значение слова КУРИА в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1841038.html
  5. Народы и культуры Куриа https://travel-journal.ru/ethno/38/841/
  6. народы мира / Куриа http://www.etnolog.ru/people.php?id=KURI