Күпек аурулары
Күпек аурулары – ерлердің жыныс мүшесінің жиі кездесетін аурулары. Күпек ауруларына : баланит, фимоз (күпектің тарылуы), пармифоз (жыныс мүше күпегінің қысылуы), баланопостит (күпек пен оның ішкі қабығының қабынуы), герпес (күпек ұшығы) және күпектің қатерсіз ісіктері жатады. Күпектің қатерсіз ісіктері : вирусты және вируссыз папилломалар (кондиломалар) болып бөлінеді. Вирусты папиллома (өткір ұшты кондилома) – іріңді қабыну туғызатын микробтардың әсерінен тері мен оның шырышты қабаттарында өсетін сүйелше ісік. Ол кездейсоқ жыныс қатынасынан кейін 1 – 6 ай шамасында пайда болады. Алғашында папилломалардың диаметрі 0,1 мм болады, кейін өсіп түкті, өткір ұшты көптеген сүйелшелерге, кейін бір – біріне қосылып, зор өспеге айналады, ауру бастапқыда ауырсынып білдірмейді. Ауру инфекциямен асқынған кезде папилломалар іріңдеп, өлі еттеніп ойық жараға айналады. Бұл кезде науқастың дене қызуы көтерліп, денесі қышып, күпектен ірің ағады, оған шаптың лимфотүйіндерінің қабынуы (шошынуы) қосылады. Бұл кезде күпек папилломаларын еркек жыныс мүшесінің қатерлі ісігінен ажырату қиын болады. Ұсақ вирусты папилломаларды (мөлш. 1 – 2 мм) электркоагуляциямен (электр ағынымен күйдіріп емдейді), мөлшері үлкендерін операция жасап сылып тастайды. Егер кондиломалар күпектің ішкі жағына жайылып кетсе, күпекті кесіп алу қажет (сүндеттеу). Күпектің вируссыз папилломалары (кондиломалар) қатерлі ісікке бейім аурулардың қатарына жатады. Бұл папилломалардың табаны қалың, түкті, саңырау пішіндес болады. Кондиломалар күпектің ішкі жағына шығатындықтан көзге көрінбейді де, кеш аңғарылады. Ауру әбден асқынғанда ғана оның клиникалық белгілері біліне бастайды. Дертті биопсия алу арқылы ғана анықтайды. Оны тек хирургиялық операция жасап емдейді. Салттық жол – жорамен сүндеттелетін мұсылмандар мен еврейлерде Күпек аурулары өте сирек кездеседі.
Дереккөздер
өңдеу«Қазақстан» Ұлттық энциклопедия. /Бас ред.Б.Аяған. 5 том. Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», Алматы, 2003.