Күштің нүктеге қатысты моменті

Күштің нүктеге қатысты моменті деп күш модулінің сол нүктеге қатысты алынған иін көбейтіндісін айтады.^[1]

Белгіленүі

AOB - ұш бұрыштын орнына

m₀ = m₀ (F) = M

1) m₀ - О нүктесіне келтіріледі;

2) m₀ - ОАВ үшбұрышы жазықтығына перпендикуляр;

3) m₀ векторының ұшынан қарағанда күш денені О нүктесіне қатысты сағат тілінің бағытына қарама-қарсы бұруға тырысады.

Егер күш түсірілген нүктенің координаталары және күштің координаталық өстерге проекциялары белгілі болса, онда күштің нүктеге қатысты моментін төмендегі формуламен анықтауға болады.^[2]

${\vec {M}}=\left[{\vec {r}}\times {\vec {F}}\right]$

Күш моментінің модулі

О центріне қатысты күш моменті деп О центріне келтірілген, r және F векторларынан түзілген жазықтыққа оң винт ережесі бойынша перпендикуляр бағытталған векторды айтады. ^[3]

$\tau =rF\sin \theta \!$

Күштің оське қатысты моменті

Есеп шығарғанда күштің иінін бірден анықтау мүмкін болмаған жағдайда күшті параллелограмм ережесіне сәйкес екі күшке жіктеп алған да ыңғайлы. Мысалы, суретте В нүктеге келтірілген күші горизонталь және вертикаль бағытталған екі күшке жіктелген.Сонда берілген күштің О нүктесіне қатысты моменті:^[4]

M₀(F) = M₀(F') +M₀(F")*OA - F"*OC

Күштің оське қатысты моментін анықтау ережесі

Оң бұрғы ережесі

1.Берілген оське перпендикуляр болатын кез-келген жазықтыққа күшті проекциялайды

2.Осьтің жазықтықпен қиылысу нүктесінен күш проекциясы сызығына дейінгі ең қысқа ара қашықтықты анықтайды (күштің оське қатысты иіні h) 3.Күш моменті модулін төмендегі формуламен анықтайды

M_z = rF_xy

4. Оң бұрғы ережесі бойынша момент таңбасын анықтайды.^[5]

Күштің оське қатысты моменті нөлге тең, егер

күш оське параллель (бұл жағдайда оське перпендикуляр жазықтыққа күш проекциясы нөлге тең: F_xy = 0);

күштің әсер ету сызығы осьті қиып өтеді (бұл жағдайда оське перпендикуляр жазықтыққа күш проекциясының сызығы да осьті қиып өтеді, сондықтан осы проекцияның иіні: r = 0).

Екі жағдайды біріктіріп айтсақ: егер күш пен ось бір жазықтықта жатса, онда күштің оське қатысты моменті нөлге тең

Дереккөздер

↑ Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2
↑ Нұғыман А. М. Теориялық механика негіздері. – Алматы, 2005. - 275 б.
↑ Түсіпов А. Инженерлік механика. Оқулық. Алматы, 2009 – 320б.
↑ Шестакова Е.Б., Муслиманова Г. Е., Абдеев Б. М. Материалдар кедергісі: кредиттік жүйе бойынша оқитын техникалық мамндықтардың студенттеріне өз бетімен істейтін жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқаулар мен тапсырмалар – Өскемен: ШҚМТУ, 2008. - 49 б.
↑ Шестакова Е.Б., Муслиманова Г. Е. Кредиттік жүйе бойынша оқитын техникалық мамандықтардың студенттеріне арналған әдістемелік нұсқау. 2 бөлім – Өскемен: ШҚМТУ, 2008. - 74 б.

[1] Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2

[2] Нұғыман А. М. Теориялық механика негіздері. – Алматы, 2005. - 275 б.

[3] Түсіпов А. Инженерлік механика. Оқулық. Алматы, 2009 – 320б.

[4] Шестакова Е.Б., Муслиманова Г. Е., Абдеев Б. М. Материалдар кедергісі: кредиттік жүйе бойынша оқитын техникалық мамндықтардың студенттеріне өз бетімен істейтін жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқаулар мен тапсырмалар – Өскемен: ШҚМТУ, 2008. - 49 б.

[5] Шестакова Е.Б., Муслиманова Г. Е. Кредиттік жүйе бойынша оқитын техникалық мамандықтардың студенттеріне арналған әдістемелік нұсқау. 2 бөлім – Өскемен: ШҚМТУ, 2008. - 74 б.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]