Көбей би
Көбей би — 1710–1785 жылдар аралығында өмір сүрген, халқына белгілі шешен, би атанған. Арғын тайпасы Тобықты руынан шыққан.[1] 1779–1780 жылдардағы "Еңлік-Кебек" оқиғасының ішінде болып жолсыз жазаға ұшыраған екі жастың өліміне қатты қайғырып, тебіренген Көбей би шешендігі туралы жазушы Мұхтар Әуезов "Еңлік-Кебек" атты драмасында көрсеткен. Көбей би айтты деген ел ішінде көптеген шешендік алғыр, ойлы сөздер қалған. "Ақырында мен ғаріп" атты толғауды Еңлік-Кебектің жазықсыз жазаға ұшырағаннан кейін айтқаны:
- Осы кезде кім ғаріп,
- Бірлігі жоқ ел ғаріп.
- Еркімен ел жайламай,
- Құлазып тұрған жер ғаріп.
- Қаз-үйрек ұшып қонбаған,
- Айында шалқар көл ғаріп.
- Көмек тимей қорлықпен,
- Арманда өлген ер ғаріп.
- Мақсатына жете алмай,
- Ерікті өмір ете алмай,
- Көзінің жасы сел болып
- Зарлап өлген ару қыз,
- Бәрінен де сол ғәріп.
- Қәдірін біліп ұқпаса.
- Нақыл айтқан сөз ғаріп.[2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ http://www.gatob.kz/kz/posetitelyu/repertuar/opera/enlik-kebek/#tab1 Мұрағатталған 31 қаңтардың 2020 жылы.
- ↑ "Аталы сөз баталы іс" 2006 жыл, "Нұрлы Әлем" баспасы.