Көкжар мешіті

Көкжар мешітіАқтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізіміне енген тарихи-мәдени нысан.

Көкжар мешіті
Ел

 Қазақстан

Қала

Ойыл ауданы

Статусы

Ақтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіші

Сәулет стилі

қала құрылысы және сәулет

Құрылысы

1893 жыл

Жалпы ауданы

20x40 м

Картада орналасуы
Көкжар мешіті (Қазақстан)

Координаттар: 49°04′38″ с. е. 54°39′49″ ш. б. / 49.07722° с. е. 54.66361° ш. б. / 49.07722; 54.66361 (G) (O) (Я)

Орналасқан жері

өңдеу

Ойыл ауданы, Ойыл ауылы.

Кезеңі

өңдеу

1893 жыл.

Сипаты, тарихи деректер

өңдеу

Сызбасы бойынша төртбұрышты ғимараттың өлшемдері үлкен – 20x40 м. Іргетасы жабайы тастардан, ал ғимараттың өзі этнографиялық жазбаларда айтылғандай Орынбордан алып келінген қызыл кірпіштен тұрғызылған. Құрылыс ерітіндісіне жүн мен сүттің де қосылғаны бұл ғимараттың берік болуына септігін тигізген. Өзінің ислам діні әдет-ғұрыптарын орындауымен қатар, Көкжар мешіті аймақтың маңызды рухани білім беру орталығы болған. Алғашқы имамдардың аймақ халқын діни және адами тәрбиелеуге көп күш жұмсаған жоғары білімді адамдар болғаны белгілі.
ХХ-ғасырдың 30 жылдары мешіт өзінің функциясынан айырылып, ғимарат аймақтық театрға берілді, кейіннен тіпті қоймаға айналып кетті.
Ғимаратты алғашқы толыққанды зерттеу 1973 жылы орын алды. 2014 жылы мешіт және оның ауласы толығымен жөнделіп, қалпына келтірілді. Бүгінде Көкжар мешіті өзіне аймақтың рухани орталығы мәртебесін қайтарып, толыққанды жұмыс істеп тұр. Бұл тарихи-мәдени нысан – XIX ғасыр соңына жататын сәулет өнерінің жәдігері.

Халық арасында әлі күнге дейін Көкжар мешіті көп километрлік жер асты өткелдері арқылы бай саудагерлер үйі мен сауда қатарларымен байланысып тұр деген әңгімелер бар. Алайда мұны растайтын сенімді дәлелдер табылмаған.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9