Көлік тарифі

Көлік тарифі – көлік қызметі үшін төленетін төлемақы мөлшерінің жүйесі. Ол т. ж., теңіз, өзен, автомобиль және әуе көлігімен тасымалдауда қолданылады. Т. ж-мен жүк тасымалдауға арналған К. т. тасымал қашықтығын, жылжымалы құрамның тұрпатын, жөнелтілетін жүктің мөлшерін ескере отырып жасалады. К. т-нің деңгейі тасымалдың қашықтығына (км есебімен), вагонға тиелген жүктің салмағына (тонна есебімен) қарай сараланады. Т. ж. көлігінде мемл. тарифтермен қатар, прейскурантта көзделгендегіден гөрі неғұрлым жоғары сапалы қызмет көрсетілетіні үшін (жеткізілу мерзіміне, вагондардың жаңа тұрпаттарына, т.б. қарай) еркін (нарықтық) тарифтер де қолданылады. К. т. құрылымына қарай: 1) вагондармен (әмбебап және арнаулы вагондармен); 2) ұсақ жөнелтімдер тәртібімен; 3) контейнерлермен жөнелтілгені үшін төленетін төлемақылар болып, төлемнің негізгі үш түріне бөлінеді. Теңіз тасымалындағы К. т. пароход кәсіпшілігі және теңіз айдындары бойынша сараланған. Онда табиғат-климат факторлары, теңіз қатынасы маусымының мерзімі және флоттың мамандандырылуы ескеріледі. Әуе көлігіндегі тариф тасымал қашықтығы мен тарифтік класқа қарай, ал, автомобиль көлігінде тарифтік тәсімдерді ескере отырып белгіленген. Әуе және автомобиль көлігінде тарифтер тараптардың уағдаласуы бойынша, табыстың шекті нормасын ескере отырып белгіленеді. Қала маңына қатынайтын т. ж. көлігімен, автомобиль көлігімен тасымалдауда, жергілікті әуе желілерінде, жергілікті өзен көлігі тасымалында К. т-н реттеу құқығы жергілікті атқарушы билік органдарына берілген.